4.
Dwa rodzaje błędu: ekologizmu i redukcjonizm (bł^|d indywidualizmu)
Błąd ekologiczny - polega na przenoszeniu wniosków analizy na prostszą jednostkę analizy z wyższego na niższy poziom. Wówczas dochodzi do wyprowadzania wniosków o jednostkach bezpośrednio z wyników otrzymanych dla grup, społeczeństw, narodów.
Błąd ten jest założeniem, że to, czego dowiadujemy się o jednostce zbiorowej mówi nam coś także o pojedynczych elementach, których się ona składa, (od ogółu do szczegółu)
Błąd redukcjonizmu - drugim typem możliwego błędnego rozumowania związanego z jednostkami analizy jest redukcjonizm, który polega na postrzeganiu i wyjaśnianiu złożonych zjawisk w kategoriach jednego wąskiego pojęcia lub zbioru pojęć. A więc redukujemy to, co jest w rzeczywistości złożone do prostego wyjaśniania. Wyprowadzamy wnioski o grupach społeczeństwach czy narodach bezpośrednio z danych dotyczących jednostek (od szczegółu do ogółu)
5. Rodzaje zmiennych: zależne, niezależne, skokowe, kontrolne, ciągłe, dychotomiczne
Zmienna - to właściwość empiryczna posiadająca dwie lub więcej wartości.
Rodzaje zmiennych:
1. zależna - zmienna którą badacz stara się wyjaśnić
2. niezależna - zmienna wyjaśniająca powodująca zmiany wartości zmiennej zależnej
3. kontrolna - używana pizez badaczy do sprawdzania możliwości że związek pomiędzy zmienną zależną i niezależną jest związkiem pozornym (czyli może być wyjaśniony jedynie przy obecności innej zmiennej)
4. ciągła - zmienna która nie ma swojej minimalnej jednostki, jej wartość jest określona w postaci ułamka ale zawsze będzie to wartość przybliżona
5. skokowa (dyskretna) - zmienna która ma swoją minimalną jednostkę to taka zmienna której wartości są od siebie oddzielone wyraźnie np. kobieta, mężczyzna, liczba dzieci. W badaniach statystycznych może dojść do podziału tej zmiennej np. na 1 Polaka przypada 1,8 samochodu Zmienna ciągła i skokowa (dyskretna) mają istotne znaczenie przy procedurach pomiarowych lub przy wnioskowaniu statystycznym.
6. dychotomiczna - zmienna która ma tylko dwie wartości
6. Kowariancja (współzależność), kierunek, siła związków: pozytywny i negatywny
Kowariancja to współzmienność w badaniach empirycznych
Związki w badaniach naukowych to zawsze powiązanie dwóch zjawisk np. związek pomiędzy wykształceniem a dochodami. Jeżeli mówimy, że wykształcenie i dochody są ze sobą powiązane to zakładamy, że zmiana wartości jednej zmiennej powoduje zmianę wartości drugiej zmiennej. Rodzaje związków określane są według dwóch właściwości: kierunku i siły
Kierunek - kiedy mówimy o kierunku związków, mamy na myśli to. czy jest on dodatni (pozytywny), czy ujemny (negatywny)
Związek dodatni (pozytywny)- wraz ze wzrostem wartości jednej zmiennej rosną wartości drugiej z mierniej
Związek ujemny - wraz ze wzrostem wartości jednej zmiennej wartość drugiej maleje.
Siła - zakres, w jakim zmienne współzmieniają się dodatnio lub ujemnie nazywamy związkiem doskonałym (idealnym). Wówczas wartość jednej lub więcej zmiennych niezależnych dokładnie wyznacza wartość zmiennej zależnej.
Najmniejszą siłę związku określamy związkiem zerowym. Wtedy w ogóle nie ma współzależności pomiędzy wartościami zmiennej zależnej i niezależnej. Oznacza to, że zmienne nie są ze sobą powiązane. Zmiany wartości jednej nie wpływają na zmiany wartości drugiej zmiennej.