Wprowadzono także obowiązek władz publicznych prowadzenia walki z bezrobociem. Szczegółowe uregulowania -> kodeks pracy ze zmianami ust. O zw. Zawodowych, org. pracodawców o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
3. prawa pracownicze:
> prawo do bezpiecznych i hig. Warunków pracy
> prawo do określonych ustawowo dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów
prawa te przysługują każdemu pracownikowi niezależnie od obywatelstwa.
Prawo do tzw zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy, w wiązku z chorobą lub inwalidztwem oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego oraz prawo do ustawowo określonego zabezpieczenia społecznego przysługuje tylko obywatelom polskim.
Odstąpiono od tradycyjnie dookreślonej kategorii jaką jest „urlop wypoczynkowy" i sformułowania zasady w zakresie maksymalnych norm czasu pracy Konstytucja pomija także jedną z najważniejszych instytucji służących urzeczywistnieniu idei zabezpieczenia społecznego tj ubezpieczenie społeczne.(instytucja tworzona dzięki składkom osób zainteresowanych powoduje roszczeńiowość świadczeń przysługującym tym osobom)
4. ochrona rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa
art. 18 „Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej"
art. 71 „1.Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. 2.Matka przed i po urodzeniu dziecka ma prawo do szczególnej pomocy władz publicznych, której zakres określa ustawa"
5. prawo do ochrony zdrowia
art.68. Prawo to przysługuje każdemu człowiekowi, chociaż jedynie obywatele polscy korzystają z równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Władze publiczne mają:
• zapewnić szczególną opiekę zdrowotną dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym oraz osobom w podeszłym wieku
• zwalczać choroby epidemiczne i zapobiegać negatywnym dla zdrowa skutkom degradacji środowiska
• popierać rozwój kultury fizycznej
• udzielać osobom niepełnosprawnym pomocy w zabezpieczaniu ich egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej.
Różne dylematy. Ust. 1 mówi o prawie KAŻDEGO człowieka do ochrony zdrowia bez uzależnienia tego od jakichkolwiek kryteriów np. zatrudnienie, ubezpieczenie.
6. prawa kulturalne:
• prawo do nauki
• wolność twórczości artystycznej
• wolność badań naukowych
• wolność nauczania
• wolność korzystania z dóbr kultury
Swoboda nauczania nie wyklucza obowiązku nauczania do 18r życia. Nauka w szkołach publicznych bezpłatna. Rodzie dysponują swobodą wyboru szkoły dla swoich dzieci. Państwo