Magazyn6
8401

776

CZAS PRACY

także i w Czechosłowacji za jeden z najskuteczniejszych środków walki z bezrobociem. W związku z tą opinją wniesiono też do parlamentu rządowy projekt ustawy o 40 godzinnym tygodniu pracy (nie uchwalony dotychczas). Celem zrealizowania tej zasady zawarto dn. 22. VI. 1934 r układ ramowy między federacją przemysłowców a centralnemi organizacjami ro-botniczemi co do stosowania 40 godzinnego tygodnia pracy w poszczególnych działach przemysłu. Jak wynika ze sprawozdań inspektorów pracy, na początku r. 1935 40 godzinny tydzień pracy był stosowany względem 69 624 robotników przy nieznacznej obniżce płacy.

5. Francja. W pierwszym okresie po wojnie światowej unormowano c. p. przez przepisy ustaw z dn. 23. IV. 1919 r. o ośmiogodzinnym dniu pracy, z dn. 24. VI. 1919 r. o pracy w kopalniach, z dn. 28. III. 1919 r. o zakazie pracy nocnej w piekarniach. Ustawa z dn. 23. IV. 1919 r. nadawała władzom administracyjnym uprawnienia bardzo szerokie. Dozwalała bowiem na określenie przez te władze terminów i sposobów zastosowania ustawy dla odrębnych zawodów, gałęzi przemysłu i handlu, bądź w całym kraju, bądź też w poszczególnych okręgach. W związku z kryzysem normy c. p. ustalone w ustawie powyższej uległy zmianie. Poza większemi zakładami pracy, 8 godzinny dzień pracy nie był stosowany powszechnie i liczne wyjątki, na które zezwala ustawa z 1919 roku, były stosowane dość szeroko. Zmiana nastąpiła, gdy walka z bezrobociem ześrodkowała się przede-wszystkiem na skróceniu c. p. Zasada t. zw. bezrobocia częściowego, wyraźnie popierana przez przemysłowców francuskich, rozpowszechniona jest dość znacznie. W roku 1932 liczba robotników zatrudnionych częściowo dochodziła do 56%. Rozporządzenie z dn. 9. IV. 1935 r. zabroniło na przeciąg jednego roku stosowania godzin nadliczbowych dla ogromnej większości gałęzi przemysłu. Owo ograniczenie godzin nadliczbowych okazało się skuteczne — po upływie tego roku przedłużono rozporządzenie to na czas dłuższy. Dalszym etapem na drodze skrócenia c. p. jest obowiązująca obecnie ustawa z dn. 26. VI. 1936 r. o 40 godzinnym tygodniu pracy. Ustawa ta dotyczy zakładów przemysłowych, handlowych, oraz kopalń podziemnych. Czas obecności robotników w kopalniach nie może

— w myśl tej ustawy — przekraczać 38 godzin 40 minut tygodniowo. Ustawa zakazuje obniżania płacy wskutek wprowadzenia 40 godzinnego tygodnia pracy. Wprowadzenie w życie nowej normy c. p. nastąpi w taki sam sposób, jaki przewidywała ustawa o 8 godzinnym dniu pracy, t. j. w drodze rozporządzeń dla poszczególnych działów przemysłu, dla całego kraju lub pewnych jego części.

6.    Belgja. Przepisy o 8 godzinnym dniu pracy wprowadzono tutaj później, niż w innych państwach Europy: dn. 14. VI. 1925 r. ustawa o c. p. zezwala na liczne odchylenia nietylko na okres przejściowy, lecz i na stałe, powierzając ustanowienie odrębnych norm c. p. władzom administracyjnym. Mimo licznych, a zarazem elastycznych wyjątków, przepisy tej ustawy stosowane są powszechnie. W okresie kryzysu norma 48 godzinnego tygodnia pracy w praktyce znacznie się obniżyła. Znalazło to wyraz w szeregu zarządzeń ustawodawczych. W dn. 26. III. 1936 roku uchwalono ustawę o c. p. na 4 zmiany w hutach szklanych z zaznaczeniem, że krótszy c. p. nie może być połączony z obniżką płacy. Rozporządzenie królewskie z dn. 10. II. 1936 roku znosi wyjątki, dozwolone dotychczas przy stosowaniu ustawy o 8 godzinnym dniu pracy. Dotyczy to przemysłu budowlanego, robót publicznych, cegielni, niektórych kategoryj pracowników bankowych. Rozporządzenie z dn. 30. III. 1936 roku zatwierdziło umowę zbiorową dla przemysłu diamentowego, wprowadzającą 40 godzinny tydzień pracy.

7.    Italja. W Italji wprowadzono dn. 15. III. 1923 r. dekret z mocą ustawy o ograniczeniu c. p. lobotników i pracowników umysłowych w przedsiębiorstwach przemysłowych i handlowych wszelkiego rodzaju. W pierwszym okresie rządu Mussoliniego wprowadzono szereg odchyleń od zasady 8-godzinnego dnia pracy, lecz Narodowy Kontrakt Pracy z roku 1928 przywraca 8-godzinny dzień pracy. ■Krótki czas pracy jest w Italji, podobnie jak we Francji, uważany obecnie jako jeden z głównych sjx>sobów walki ze skutkami kryzysu. To też delegat rządu włoskiego wystąpił w roku 1932 na terenie międzynarodowym z inicjatywą zwołania nadzwyczajnej konferencji pracy, celem ustanowienia projektu konwencji o natychmia-stowem zastosowaniu krótszego c. p. bez

fe