42787

rządów. Arabia Saudyjska była jednym z krajów, które na konferencji w Bagdadzie we IX 1960 powołały do życia Organizację Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC). W XII 1960 Su’ud objął stanowisko premiera w miejsce księcia Fajsala (powierzył mu je ponownie w X 1962). Pod koniec 1962 powstały napięcia w stosunkach saudyjsko-egipskich na tle zbrojnej interwencji Arabii Saudyjskiej w Jemenie, popierającej pozbawionych władzy monarchistów (Egipt udzielał pomocy nowo utworzonemu rządowi republikanów). Unormowanie stosunków z Egiptem nastąpiło 1967, po zawarciu porozumienia kończącego wojnę domową w Jemenie, którego jednym z warunków było jednoczesne wycofanie wojsk egipskich i saudyjskich, popierających walczące strony (oficjalnie Arabia Saudyjska uznała republikański rząd Jemenu dopiero 1970). W XI 1964, po abdykacji Su’uda. na tron wstąpił, jako Fajsal II. jego brat, który przeprowadził szereg reform socjalnych i ekonomicznych. 1967 Arabia Saudyjska udzieliła pomocy finansowej Egiptowi i Jordanii, będącymi ofiarami w wojnie sześciodniowej. . 1971 w Dżiddzie powstała Organizacja Konferencji Islamskiej, której celem jest wszechstronna współpraca państw muzułmańskich. W tymże roku mediacja saudyjska położyła kres pacyfikacji obozów palestyńskich w Jordanii. 1973 Arabia Saudyjska, prowadząca panislamską politykę, udzieliła pomocy wojskowej państwom arabskim podczas wojny Jom Kippur. Jej rząd odegrał także wiodącą rolę w organizowaniu bojkotu krajów popierających Izrael, min. podnosząc 4-kromie międzynarodowe ceny ropy naftowej. 1974 zawarła porozumienie z emiratem Abu Żabi, kończące spór graniczny o oazę Al-Burajmi, uznała również Organizację Wyzwolenia Palestyny (OWP) za jedynego przedstawiciela Arabów palestyńskich. W tym samym roku rząd saudyjski przejął częściowo kontrolę w Aramco (całkowite przejęcie koncernu pod nazwą Saudi Aramco nastąpiło 1980), zwiększając w ten sposób dochody, które zostały przeznaczone na dalszy rozwój ekonomiczny kraju, nie zapobiegły jednak inflacji i narastającym problemom gospodarczo-społecznym. 1975 Fajsal II został zamordowany, rządy objął Chalid Ibn Abd al-Aziz, a po jego śmierci (1982) - Fahd Ibn Abd al-Aziz. Zmiany personalne nie wpłynęły na zmianę polityki wewnętrznej i zagranicznej. Po zawarciu 1979 izraelsko-egipskiego układu pokojowego Arabia Saudyjska zerwała stosunki dyplomatyczne z Egiptem. Rewolucja w Iranie, a także opanowanie Wielkiego Meczetu w Mekce przez fundamentalistyczną partyzantkę muzułmańską zmusiły iząd saudyjski do podjęcia kroków mających zapewnić bezpieczeństwo kraju. 1981 USA wyraziły zgodę na odsprzedanie Arabii Saudyjskiej planów AWACS, co z kolei wywołało protesty ze strony Izraela oraz państw współpracujących z USA, obawiających się zachwiania równowagi militarnej na Środkowym Wschodzie. 1981 Arabia Saudyjska podpisała układ graniczny z Irakiem, udzielając mu następnie wsparcia i pomocy finansowej w wojnie z Iranem (1980-1988). W tymże samym roku współuczestniczyła w utworzeniu Rady Współpracy Arabskich Państw Zatoki (Perskiej), w której posiada decydujący głos. 1987 podczas starcia irańskich szyitów z policją saudyjską w Mekce zginęło ok. 400 osób. Mimo rozwoju gospodarczego i podniesienia poziomu życia ludności Arabia Saudyjska pozostała jednym z bardziej tradycyjnych, jeśli chodzi o politykę wewnętrzną oraz obyczaje, krajów muzułmańskich. 1990 potępiła aneksję Kuwejtu przez Irak i udzieliła schronienia jego emirowi i rządowi kuwejckiemu. Zagrożona konfliktem militarnym z Irakiem, przyłączyła się do działań zbrojnych państw sprzymierzonych, dostarczając im wojska, sprzętu i funduszy, a także zezwalając na koncentrację wojsk na swoim terytorium. Wstrzymała ponadto pomoc finansową dla organizacji i państw popierających Irak (min. Jemenu, OWP) oraz wydaliła ze swego terytorium wszystkich obywateli tych państw. W III 1992 król Fahd utworzył 60-osobową Radę Konsultacyjną, tzw. Szunę, zadekretował ponadto, opartą na szargacie, ustawę zbliżoną do konstytucji. Wydatki poniesione przez Arabię Saudyjską na wojnę w Zatoce Perskiej oraz spadek cen ropy naftowej w latach 80. zmusiły rząd do obcięcia wydatków na cele socjalne oraz do zaciągnięcia pożyczek w międzynarodowych bankach. Mimo trudności ekonomicznych rząd Arabii Saudyjskiej kontynuuje walkę z reakcyjnymi gnipami religijnymi. 1994 pozbawił obywatelstwa bogatego biznesmena O. Bin Ladena, oskarżonego o wspieranie i animowanie działalności grup terrorystycznych, w której wyiuku śmierć poniosło wiele osób (min.: w Mekce w V 1994 zginęło ok. 270, a w IV 1997 - 340 pielgrzymów).