1629290420

1. Referat wygłoszony na konferencji studenckiej w Łodzi w 2005 roku i oddany do druku w tomie pokonferencyjnym.

Anna Gliszczyńska

Przeobrażenie leksyki kaszubskiej na terenie wsi Lipnica i Borzyszkowy (powiat bytowski) w obrębie leksyki pola tematycznego WESELE

Przedmiotem mojego zainteresowania w niniejszym referacie uczyniłam zmiany zachodzące w leksyce kaszubskiej z zakresu pola tematycznego WESELE na terenie dwóch wsi - Borzyszkowy i Lipnica - położonych w południowej części Kaszub¹. Owe przeobrażenia analizuję w oparciu o „Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej” B. Sychty², próbując odpowiedzieć na pytanie, na ile są aktualne zebrane przez niego materiały. Zagadnienie przemian zachodzących w leksyce języka wsi uczynili przedmiotem swoich rozważań m.in. H. Pelcowa³, J. Kąś⁴, H. Popowska-Taborska⁵.

Mój materiał badawczy został zebrany na terenie wspomnianych już wsi w czasie od lutego do kwietnia 2005 roku. Obie miejscowości oddalone od siebie o 5 km położone są na terenie Gochów⁶. Lipnica jest wsią gminną, a liczba mieszkańców wynosi 813 osób⁷. Jej lokalizacja jest o wiele korzystniejsza od liczących 230 mieszkańców Borzyszków. Lipnica bowiem położona jest przy drodze przelotowej, podczas gdy Borzyszkowy - uznane za niekoronowaną stolicę Gochów⁸ - usytuowane są przy drodze bocznej. Niezaprzeczalnym walorem obu miejscowości jest duża ilość jezior znajdujących się bądź to na terenie samej wsi, bądź też w jej najbliższej okolicy. Jest to więc obok czystych lasów, różnych szlaków turystycznych jedna z atrakcji, która rokrocznie na te tereny przyciąga niezliczone rzesze turystów, jak również przyczynia się do napływu osadników spoza terenu Gochów. Fakt ten nie pozostaje bez znaczenia dla zmian zachodzących w kaszubszczyźnie.

Z kwestionariusza do badania słownictwa gwarowego Jerzego Sierociuka wybrałam 170 pytań dotyczących leksyki związanej z weselem. Rozmowy z informatorami odbywały się w sytuacji oficjalnej i zarejestrowane zostały na taśmie magnetofonowej przy pomocy dyktafonu. Odpytałam trzy kobiety i dwóch mężczyzn reprezentujących dwa pokolenia. Najstarsze informatorki należą do drugiego pokolenia, zaś kolejni respondenci do trzeciego pokolenia według przyjętego podziału: pokolenie pierwsze to urodzeni przed rokiem 1920, pokolenie drugie to urodzeni w latach 1921-1945, pokolenie trzecie to urodzeni w latach

1