w ciągu sezonu ok. 40 klaczy ale zdarza się, że kryje nawet 200 klaczy, bo sezon znacznie się wydłuży! (od lutego aż do października ale już od sierpnia ruje są nieregularne i skuteczność krycia się zmniejsza)
Knur
- pierwsze ejakulaty: 5 m-cy
- dojrzałość nabłonka: 6,5-7 m-cy
- ocena płodności ok. 7-7,5 m-cy, wtedy też przyzwyczajame knurków do pobierania nasienia (metoda manualna - na rękę) - część knurków nie chce oddawać w ten sposób —> są kierowane na punkty kopulacyjne
- objętość ejakulatu: nawet 1000 ml ale z reguły 300-350 ml
- % plemników o mchu prawidłowym - przynajmniej 60%
- koncentracja - jest trudno ustalić prawidłowo, ponieważ ejakulacja nie jest dokończona -przerywana jest w trzeciej fazie (galaretowaty czop zatrzymuje się w szyjce macicy i zabezpiecza przed wylaniem się nasienia na zewnątrz)
- objętość u 2 letniego knura - średnio 300-350 ml
Mięśniówka macicy ma zdolność kurczenia się w 2 kierunkach (odpowiada za to oksytocyna). Dużą rolę w pobudzaniu skurczów macicy ma plazma nasienia. Gdy nasienie jest rozrzedzone rośnie % zapłodnienia, bo szybciej następuje przemieszczanie plemników.
- w dawce musi być 2-3 mld plemników
-koncentracja: 150-250 ml n/crn'
- kiycie naturalne nie częściej niż raz dziemiie
- od 14 m-ca u knurówr można pobierać nasienie
- świeże nasienie od knura powinno mieć objętość nie mniejszą niż 80 ml (wyj. rasa Duroc), koncentracja 120-200 ml/cnr, w tym plemników ruchliwych nie mniej niż 70% a plemników ze zmianami morfologicznymi nie mniej niż 20%
- nasienie nie może zawierać drobnoustrojów chorobotwórczych, ale może zawierać drobnoustroje saprofityczne jednak nie więcej niż 150 ml/cm3 (dlatego dodaje się antybiotyk do nasienia)
- pH powinno być lekko zasadowe (7,0 - 7,3 - 7.8)
- w punktach kopulacyjnych krycie nawet 2x dziemiie ale odstęp 6-8 h (dotyczy kumów po 2 roku życia)
- max użytkowania do 10 lat ale zazwyczaj trwa tylko 3-4 lata. bo zmiany w stawach i za tuczenie
Tryk
- dojrzałość płciowa przy władze ok. 27 kg
- nasienie w wieku 6 m-cy nie odbiega od nasienia dorosłych ale pełna koncentracja dopiero w wieku 24 m-cy
- najczęściej sezonowe krycie liaremowe:
tryk dorosły - 40 maciorek tryk miody - 20 maciorek
- krycie z ręki - kryje ok. 200 maciorek w sezonie
- nic powinno się kryć częściej niż 2x dziennie
- w ciągu jednego cyklu rujowego (16-17 dni) ok. 90% samic zostaje pokrytych; w' drugim cyklu kryje zwykle resztę
- w sezonie u owiec występuje zwykle 3 cykle