42916

organizmu procesy fermentacyjne. W ich wyniku powstają w nadmiarze bezwartościowe metan i bezwodnik węglowy oraz kwas mlekowy. Zaistniałe zmiany upośledzają dalsze przemiany kwasu mlekowego, który pod postacią dwóch izomerów D (-) i L (+) gromadzi się w żwaczu w ilościach dochodzących do 2%. Izomer D odpowiada za kwasicę i jest wynikiem rozpadu prostych cukrów. Wskutek niskiego pH w żwaczu znikają prawie zupełnie lub całkowicie pierwotniaki i bakterie celulozolityczne, miejsce których zajmują bakterie kwasu mlekowego. Wybitne kwaśne środowisko (pH 5,5-3,8) powoduje, że nad procesem dezaminacji, jaki ma miejsce przy pH obojętnym, alkalicznym czy nawet lekko kwaśnym, przeważa proces dekarboksylacja w wyniku którego powstają aminy (histamina, tyramina). Działanie na organizm obydwu związków (tj. kwasu mlekowego i amin) składa się na obraz choroby.

-Kwas mlekowy powoduje w żwaczu wzrost ciśnienia osmotycznego, uszkodzenie nabłonka czepcowo-żwaczowego i mniej lub bardziej rozległe zapalenie przedżołądków.

Organizm stara się wyrównać powstałe zmiany:

-Obniżone kwaśne pH podwyższa przez wzmożony dowóz środków alkalizujących - ślina, niektóre produkty trawienia o oddziaływaniu zasadowym.

-Różnicę ciśnień osmotycznych usuwa przez zwiększenie ilości wody sprowadzanej do żwacza na drodze dyfuzji oraz wzmożone wydzielanie śliny. Uwodnienie treści pokarmowej powoduje zagęszczenie krwi, co w cięższych przypadkach pociąga za sobą znaczne zaburzenia w gospodarce wodno-elektrolitowej i może stać się zagrożeniem dla życia zwierzęcia .

PRZYCZYNY:

-przekarmienie lub przypadkowe zjedzenie dużych ilości pasz zasobnych w łatwostrawne węglowodany (mieszanki zbożowe, otręby, buraki cukrowe i ich odpady - liście, zrzynki, wysłodki, melasa, buraki pastewne, jabłka, ziemniaki i bardzo młode soczyste trawy).

-nagła zmiana w żywieniu zwierząt z paszy objętościowej, bogatej w celulozę na paszę o dużej zawartości prostych węglowodanów, nawet wówczas, gdy ich ilość nie przekracza górnej granicy dopuszczalnych norm, ale zostały podane bez uprzedniego stopniowego przyzwyczajania zwierzęcia (minimalny okres adaptacji 7-10 dni do 2 tygodni).

Objawy kliniczne:

Zmiany zależą od okresu choroby :

S ślinienie się - na początku choroby (próba zbuforowania kwaśnej treści żwacza),

S wodnista cuchnąca biegunka (późniejszy okres choroby),

S spadek zawartości tłuszczu w mleku,

S kompensacyjne przesunięcie płynów do światła przewodu pokarmowego, wynikiem tego jest: zagęszczenie krwi (wzrost hematokrytu) =>oliguria lub anuria, toksemia (zwiększone wchłanianie toksyn ze żwacza), wzrost liczby tętna, wzrost liczby oddechów,

S spadek zawartości jonów Na, Mg, Cl w surowicy.

Przebieg choroby ostry lub podostry - okres trwania zwykle 1-9 dni, zdarzają się zejścia śmiertelne poprzedzone objawami znacznego niepokoju i utratą świadomości, zwykle w kilka godzin po wystąpieniu pierwszych objawów choroby.

Objawy choroby pojawiają się w kilka godzin po przekarmieniu: różnego stopnia zaburzenia świadomości (od apatii do śpiączki), zwierzę zgrzyta zębami, przeważnie leży i niechętnie wstaje. W pozycji stojącej występują drżenia mięśni, zataczanie się. Rzadziej występują objawy morzyskowe. Ciepłota wewnętrzna i liczba oddechów są niezmienione lub nieznacznie podwyższone. W końcowym okresie ciężkich przypadków mogą być poniżej norm. Istotnemu podwyższeniu ulega liczba tętna,