39157

4. Idea społeczeństwa

Społeczeństwo - organiczne, wspólnotowe, hierarchiczne.

Organiczne pojmowanie społeczeństwa zakłada, że nie jest o tworem sztucznym, lecz naturalną całością złożoną z powiązanych ze sobą wspólnot na wzór żywego organizmu.

Społeczeństwo jest organiczną wspólnotą wspólnot, w których obowiązuje zasada hierarchiczności wynikająca z powodów naturalnych i konwencjonalnych, prymat interesu ogólnego nad interesem jednostki, bez lekceważenia tego drugiego.

Zdrowe fundamenty społeczeństwa tworzą wspólnoty rodzinne oparte na zdrowym małżeństwie - trwałym, wielodzietnym, moralnym. Role męża, żony dzieci określiła tradycja a Kościół i szkoła o nich przypominają. Przy kształtowaniu hierarchii i autorytetów konwencjonalnych w różnych strukturach organizacyjnych należałoby się wzorować na rodzinie.

5.    Idea prawa

W konserwatyzmie prawa nie mają charakteru praw naturalnych, indywidualnych i przedspołecznych.

Prawo jest legalnym ustępstwem wspólnoty na rzecz jednostki, nie może służyć jedynie indywidualizmowi. Problemy jednostki najlepiej rozwiązuje prawo rozwiązujące problemy wspólnoty. Dwa największe prawa- do wolności i własności prywatnej. Wolność realną wyznaczają granice posłuszeństwa obywatela wobec autorytetów i prawa. Prawo do własności nie kończy się tylko w uprawnieniach właściciela ale narzuca na niego obowiązki j odpowiedzialność wobec społeczeństwa.

6.    Idea gospodarki

Konserwatywni tradycjonaliści, romantycy i paternaliści wyrażają sceptycyzm wobec wolnego rynku. Natomiast przedstawiciele konserwatyzmu liberalnego i Nowej Prawicy akceptują mechanizmy wolnorynkowe.

Jednak oba obozy zgodnie przyznają, iż własność prywatna tworzy podstawę gospodarki dobrze funkcjonującego społeczeństwa. Własność moralna dopuszczająca dobrowolna i wymuszona redystrybucje dochodów w formie ofiar jałmużny itp. Jednocześnie konserwatyzm jakby nie dostrzegał problemu bezrobocia, odrzucając przymus pracy i przymusowe ubezpieczenia.

Poczucie dystansu wobec wielkiego kapitału, kapitalizmu i całej cywilizacji przemysłowej pozostaje, ze zmiennym natężeniem trwałym wątkiem konserwatyzmu.

7.    Idea państwa

Idea państwa opiera się na ideach nierówności, elitaryzmu, autorytetu i hierarchii. Ze względu na nierówności wynikające z urodzenia i socjalizacji ludzie dzielą się na władczych i władanych.

Dar trafnego osądu politycznego posiadają nieliczni, tworzący elity władzy wywodzące się z arystokracji duchowej, merytokratycznej ,ineteligecji ale niekoniecznie z arystokracji bogactwa.

W religijnych wersjach konserwatyzmu owe elity czerpią swą władzę od Boga, zaś w wersjach świeckich ze swej wyższości nad innymi - arystokratyzmu. Władza polityczna powinna cieszyć się autorytetem a z niego powinna wynikać hierarchia.

Konserwatyzm przenosi ograniczone zaufanie do natury ludzkiej na władających, którzy podobnie jak inni ludzie tez są ułomni. Owe ułomności są przede wszystkim udziałem mas, dlatego demokracja jest najgorszą formą rządów, w przeciwieństwie do najbardziej elitarnej formy rządów jaką jest monarchia.

Znikoma aktywność niż zbytni interwencjonizm.