5674

4. Dopuszczalność rozpoznawania sprawy cywilnej przy zastosowaniu przepisów dotyczących różnych rodzajów

postępQv»ań.Qdi^bpy.di(łąaeniep9sisi?QvaB),.

a)    Postępowanie w sprawach małżeńskich nie łączy się. nie krzyżuje ani nie koliduje z żadnym innym postępowaniem odrębnym

b)    Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi nie łączy się. nie krzyżuje ani nie koliduje z żadnym innym postępowaniem odrębnym

c)    Postępowanie o ochronę posiadania może łączyć się z postępowaniem w sprawach gospodarczych, jeżeli sprawa o ochronę posiadaiua zawisła między przedsiębiorcami i wypływa z prowadzonej przez mcii działalności gospodarczej. W takim wypadku sprawę o ochronę posiadania rozpozna sąd gospodarczy.

d)    Postępowanie z zakresu prawa pracy może się zazębiać z postępowaiuem nakazowym, upominawczym i uproszczonym Sprawę spełniającą te wymagania rozpoznaje właściwy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych.

e)    Postępowanie z zakresu ubezpieczeń społecznych nie łączy się. me krzyżuje ani nie koliduje z żadnym innym postępowaiuem

f)    Postępowanie w sprawach gospodarczych może się zazębiać z postępowaniem nakazowym, upominawczym i uproszczonym oraz postępowaniem w sprawach o ochranę posiadania, jeżeli wytoczona sprawa odpowiada definicji sprawy gospodarczej. Sprawy odpowiadające tym właściwościom rozpoznaje właściwy sąd gospodarczy.

g)    Postępowanie nakazowe .. nakłada' się na postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i postępowanie w sprawach gospodarczych oraz na postępowanie upominawcze i uproszczone. Postępowanie nakazowe wyprzedza jednak postępowanie upomuiawcze i uproszczone

li) Postępowanie upominawcze „zachodzi" na postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i postępowanie w sprawach gospodarczych oraz na postępowanie nakazowe i uproszczone Postępowanie upominawcze ustępuje jednak przed postępowaiuem nakazowym, jeżeli powód złożył wniosek o wydanie nakazu zapłaty Sprawa, w której złożono wniosek o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, będzie mogła być rozpoznana w postępowaniu upominawczym tylko w sytuacji, gdyby nakaz zapłaty (w postępówaiuu nakazowym) lue mógł być wydany

i) Postępowanie uproszczone „nakłada" się na postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i postępowanie w sprawach gospodarczych. Może być także wdrożone, jeżeli nakaz zapłaty (w obu postępowaniach) nie mógł być wydany, lub gdy wprawdzie nakaz wydano, ale pozwany wniósł od niego zarzuty lub sprzeciw. Jeżeli ponadto ta sprawa jest sprawą z zakresu prawa pracy albo sprawą gospodarczą postępowanie nakazowe, upominawcze lub uproszczone prowadzi sąd pracy i ubezpieczeń społecznych albo sąd gospodarczy.

5. Przesłanki pr/pniosionia sprawy cywilnej / posterowania odrębnego do postępowania zwykłego.

Przeniesienie sprawy z postępowania odrębnego ma miejsce w przypadku postępowali nakazowego i upominawczego w razie wniesienia środka zaskarżenia (zarzuty albo sprzeciw). Wówczas sprawa zostaje rozpoznana na zasadach ogólnych

W przypadku postępowania upominawczego, jeżeli sąd unia. że sprawa jest szczególnie zawiła lub jej rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjabiych. w dalszym ciągu rozpoznaje ją z pominięciem przepisów dziahi o uproszczonym (powrót do zasad ogólnych).

Jeżeli błędnie sprecyzowane powództwo a sąd go me odrzucił, w razie dostrzeżenia uchybień sąd. przekaże sprawę do właściwego postępowania

0. Ogólna charakterystyka ppstępowań-odrsbnych, rodzaje postępowań odrębnych,

-    sprawy małżeńskie (art. 425-452) - rozwód, separacja ustalenie istnienia, nieistnienia małżeństwa unieważnienie małżeństwa

-ze stosunków między rodzicami a dziećmi (art. 453-458)-usialeiue. zaprzeczenie ojcostwa, uniewaziueiue uznania dziecka rozwiązaiue przysposobienia

-    z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (art. 459-477¹')

-    o naruszenie posiadania (art 478-479)

• sprawy gospodarcze (art

-    sprawy o wydanie nakazu zapłaty (art. 480-505) - nakazowe i upominawcze

-    sprawy podlegające postępowaniu uproszczonemu (art 505‘-505ⁿ).

Niektóre postępowania odrębne zostały ustanowione ze względu na specyfikę (swoistość) pewnych kategorii spraw cywilnych, wymagających do ich rozpoznania i rozstrzygnięcia szczególnych unormowali proceduralnych Dotyczy to spraw małżeńskich oraz ze stosunków między rodzicami a dziećmi, spraw z zakresu prawa pracy (ochrona ..strony słabszej”), ubezpieczeń społecznych, o naiuszenie posiadania (ustalenie fakni )oraz spraw gospodarczych (szybkość postępowania, formalizm)

Innym motywem ustanowienia postępowań odrębnych była intencja uproszczenia (przyspieszenia) postępowania, co znalazło wyraz w wypadku postępowania nakazowego, upominawczego oraz postępowania uproszczonego

W kilku wypadkach fakt wprowadzenia i funkcjonowania postępowania odrębnego był ściśle powiązany z likwidacją sądów szczególnych oraz organów ąiMsi-sądowych (komisji odwoławczych ds pracy, sądów ubezpieczeń społecznych i państwowego atbitTażu gospodarczego) i utworzeniem w ich miejsce sądowych jednostek uistynicjonalno-ustrojowych. tj. sądów pracy i ubezpieczeń społecznych oraz sądów gospodarczych (sądu ochrony konkurencji i konsumentów).

Nie można też nie dostrzec, że unormowania poszczególnych postępowali odrębnych dotyczą różnych faz postępowania rozpoznawczego, w związku z czym jedna sprawa może być rozpoznawana, przy uwzględiueniu czynnika czasowego, w kilku różnych postępowaniach odrębnych (np. sprawa o zapłatę może nadawać się do rozpoznania • kolejno • w postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym, a jednocześnie w postępowaniu w sprawach gospodarczych).

7i Postępowania odrębne a dopuszaalimc drogi sądowej.

Sprawy cywilne materialne - sprawy z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy

Sprawy cywilne formabie - ubezpieczenia społeczne, odwołania od decyzji administracyjnych wnoszone do sądu ochrony konkurencji i konsumenta.