KONSTYTUCJA MARCOWA
17.III. 1921
Suwerenność narodu, podz. władz, gwarancje praw obywatelskich dwuizbowy parł.: Sejm (444 posłów, senat (111 senatorów, obie izby wybierane w 5-przym. wyb.; Senat -uczestnictwo w ustawodawstwie; Sejm - uprawn. kontrolne wobec rządu, wotum nieufności gabinetowi i ministrom, rozwiązanie parł. (uchw. Sejmu tub prez. za zgodą Senatu); wyb. Prez. przez Zgrom. Naród.; tylko odpowiedz, konstyt. Przed TS; rząd powoływany przez prez.; odpow. polit. przed Sejmem
NOWELA SIERPNIOWA -2VII. 1926 Prez. - samodzielne rozw. Sejmu; rozporządzenia z mocą ustawy
KONST. Z 23.1 V. 1935 Autorytarne rządy, prez. wybierany przez Zgrom. Elektorów (ustępujący prez. mógł zgłosić kandydata, a w razie wojny następcę), prez. nie ponosi odpow.; powołuje rząd i zmienia jego skład, rozwiązuje Sejm i Senat, słaba pozycja parł.
MAŁA KONSTYTUCJA Z 19.11.1947 Jednoizbowy sejm, wybiera prez., wyraża wotum nieufności rządowi i ministrom; Rada Państwa (m. in. prez.. Marsz, i wicemarsz. Sejmu, prezes NIK) - mogła działać w zastępstwie Sejmu
KONST. Z 22. VII. 1952 Zas. jednolitości wł. państw. - Sejm najwyższym organem państwa; Rada Państwa 0 niektóre kompetencje głowy państwa, zastępstwo Sejmu, rząd powoływany przez Sejm, Sejm i Rada Państwa dokonują zmian w rządzie. SN powoływany przez Radę na 5 lat. pr. i wolności obywateli - gł. Socjalne i ekonomiczne
1976 - rewizja konst. - RP państwem socjalist., przyjaźń i współpraca z ZSRR
1980 - NSA, 85 - TK. 87 - RPO, 89 -Okrągły Stół
NOWELA KWIETNIOWA 7.IV. 1989
Dwuizbowy parL. Senat - udział w ustawodawstwie; Zgrom. Narodowe -wyb. prez. na 6 lat. postawienie prez. w stan oskarż. Przed TS, uznanie niezdolności prez. do sprawowania urz. (3/5);
prez. - odpow. konst., podpisywanie ustaw, weto. zwrócenie do TK. rozw. Sejmu (jeśli przez 3 m-ce nie uchwali ust. budź., jeśli przez 3 m-ce nie powoła rządu, jeśli podejmie akt. który
uniemożliwi mu korzystanie z uprawnień
Sejm - powołanie rządu (prez. wskazuje kandydata na premiera), odwołanie RM i ministrów Wniosek premiera w zgodzie z prez. -powołanie ministrów Kontrasygnata rządowa niektórych aktów prez.
NOWELA GRUDNIOWA 29.XII.89 Polska demokrat. państwem prawnyn urzeczywistniającym zasady
sprawiedliwości społ.. pluralizm polit.. swoboda działalności gosp.. ochr. Własności
23. IV.92 - ust. konst. o trybie przygotowania i uchwalenia Konst. RP (uchw. - Zgrom. Naród., projekt -Kom. Konst., potw. w referendum)
17.X.92 - UST. KONST. regulowała wł. ustawod., wyk. i samorząd teryt., inne kwestie - konst. z 5Z podz. władz, dwuizbowy parL (460 posłów i 100 senatorów), senat - udział w ustawodawstwie, rządowe rozporządzenia z mocą ust. podpisywane przez prez.. wybór prez. przez naród
prez. - kierownictwo w dziedzinie stos. zagr., wewn. i zewn. bezp. państwa; podpis ust., weto, zwrot do TK. rozw. Sejmu (jeśli przez 3 m-ce nie uchwali ust. budź., jeśli nie zostanie utwórz, rząd, jeśli wyrazi rządowi niekonstruktywne wotum nieufności); udział w powoływaniu rządu; powoływanie sędziów na wniosek KRS; udział w powoływaniu kierownictwa SN i NSA. pr. łaski, odpowiedz, konstyt. (zN - 2/3)
kontrasygnata rządowa, rząd - polit. wewn. i zewn.. kierowanie adm. rządową szcz. poz. Prezesa prez. na wniosek prem. - powołanie lub odwołame ministra, członk. RM -odpow. Polit. wobec Sejmu, konstniktywne wotum nieufności
1921 |
1926 | |
Odpow. wobec rządu |
Zwykła większ. &J |
Nie może być głosowany na tym samym posiedź. |
Rozw. parł. |
Za zg 3/5 senatu (prez.) |
Na wn. RM umotywowany w orędziu |
Powoływanie |
ZN na 7 |
Jak w 21 r. |
1997
Konstrukt.
liczby gł.. utrudn.
prez. |
L | |
kontrasygnata |
Każdy akt minister i premier |
Jak w 21 |
Ustawodawstwo |
Nie ma |
Gdy parł. jest |
delegowane |
rozw. hib deleguje tę kompet. Prez. | |
Inicjatywa |
Sejm i |
Jak w 21 |
ustawod. |
RM |
Musi rozw. W
razie ińeutw. Rządu. Może w