6375

przez Polski Związek Niewidomych - w Polsce kształci się dużo, bo około 700 dzieci z dysfunkcją narządu wzroku w podstawowych szkołach masowych (dane z maja 1991 r.). W ich nauczaniu nauczyciel spełnia bardzo ważną rolę, gdyż jest on odpowiedzialny za cały proces dydaktyczny swoich wychowanków. Codzienny kontakt z dziećmi niewidomymi czy niedowidzącymi sprawia, że ma on wgląd w osiągnięcia uczniów i ich atmosferę szkolną oraz może określić trudności, jakie napotyka w pracy z ni mi. W związku z powyższym zostały przeprowadzone badania (III-1988r.), które miały na celu ocenę funkcjonowania systemu integracyjnego w szkolnictwie, które mogą pomóc odpowiedzieć na następujące pytania:

Jak w praktyce przedstawia się sytuacja dydaktyczno - wychowawcza ucznia z inwalidztwem wzroku w szkole masowej?

W jakim stopniu nasz system kształcenia i wychowania sprzyja realizacji tendencji integracyjnych?

Badaniami objęto 30 nauczycieli szkół masowych, do których uczęszczały dzieci z inwalidztwem wzroku I i II grupy, oraz 24nauczycieli Ośrodków Szkolno Wychowawczych dla dzieci niewidomych. Jak wynika z przeprowadzonych badań, problemkształcenia integracyjnego uczniów z inwalidztwem wzroku wzbudza wiele kontrowersji pedagogów. Jednak nauczyciele opowiadają się za słusznością kształcenia tych uczniów w szkołach masowycli, mimo iż nie są one przygotowane na przyjęcia nowych zadań i obowiązków związanych z nauczaniem osób niepełnosprawnych Najczęściej jako wady integracyjnej formy kształcenia nauczyciele wymieniają: brak odpowiednich środków dydaktycznych (ale nauczyciele nie wykonują ich też samodzielnie - tylko jedna osoba we własnym zakresie przygotował pomoc do nauki algebry) i słabe przygotowanie metodyczne. Zdecydowanie pozytywną stroną tego sposobu kształcenia jest lepsza socjalizacja dzieci przez stały kontakt z domem rodzinnym i widzącymi kolegami. Także rodzice uczniów z defektem wzroku uczących się w integracji wykazują większe zainteresowanie ich postępami w nauce i tym samym częściej nawiązują kontakt ze szkołą. Młodzież ta nie sprawia problemów wychowawczych a jednocześnie spotyka się w środowisku szkolnym z akceptacją nauczycieli i rówieśników, wśród których znajdują przyjaciół.

Jednak badania zwracają uwagę na złożoność procesu dydaktycznego w integracyjnym kształceniu uczniów z dysfunkcjawzroku. Brak czasu na indywidualną pomoc dziecku w zbyt licznych klasach, brak wiedzy o specyfice pracy szkolnej tych uczniów powoduje wiele trudności w ich nauczaniu Jest to dowodem na to, że nauczyciele nie są przygotowani do pracy z dziećmi specjalnymi. Nauczyciele często zaniżają wymagania wobec dzieci stosując często taiyfę ulgową i kierując się źle pojętą litością. Konsekwencją takiego postępowania w