6380

2

W polskim systemie oświatowym edukacja wczesnoszkolna stanowi pierwszy etap kształcenia ogólnego. Obejmuje ona nauczanie i wychowywanie dzieci w młodszym wieku szkolnym.

Okres nauczania początkowego jest szczególnie ważnym etapem w rozwoju dziecka. W tym bowiem okresie dziecko przebywa drogę rozwoju od dzieciństwa po początek dorastania. Od tego, jaki poziom sprawności i umiejętności zostanie przez dziecko osiągnięty, zależy w dużym stopniu jego dalszy „bezkolizyjny” rozwój. Stąd też ranga pracy pedagogicznej z dzieckiem w młodszym wieku szkolnym powinna być umacniana w naszym systemie edukacyjnym.¹

Określone etapy w rozwoju dziecka nie są formalnymi strukturami. Dość często nie zależą od wieku jako takiego, lecz od konkretnych treści, jakie dziecko opanowuje w procesie własnego rozwoju. Tak więc dziecko w zakresie różnych treści może znajdować się na różnych etapach rozwoju. Każde dziecko ma bowiem indywidualną drogę własnego rozwoju.

Maria Przetacznikowa^{1 2}’, powołując się na opracowania S. Szumana i M. Żebrowskiej, przyjmuje następujące etapy rozwojowe :

- Niemowlęctwo (0-1 ;pierwszy rok życia);

-    Wiek poniemowlęcy (1-3 lata);

-    Wiek przedszkolny (3-7 lat);

-    Młodszy wiek szkolny (7-11 lat);

-    Wiek dorastania (12 - 17);

-    Wiek młodzieńczy (18-23/25 lat).

W różnych etapach rozwoju dziecka można wyróżnić pewne sympatyczne formy aktywności. Wśród wielu symptomatycznych form na uwagę w szczególności zasługują następujące:

podstawową aktywności dziecka są jego własne doświadczenia; aktywność dziecka ma charakter czynnościowy, sytuacyjny; myślenie dziecka ma charakter praktyczny, konkretno - obrazowy;

1

¹ Por. R. Więckowski: Pedagogika wczesnoszkolna. Warszawa. W S i P. 1995.

2

Por. M. Pizetacznikowa : Rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Warszawa. PZWS. 1967