Główne cechy umów dobrowolnych:
1. Są w gruncie rzeczy kontraktami między władzą a przemysłem: cele środowiskowe i terminy są negocjowane i uzgadniane.
2. Sam przemysł przyjmuje na siebie zastosowanie wszystkich możliwych środków, aby osiągnąć cel.
3. Władza nie angażuje się w egzekwowanie umowy.
4. U mowy dobrowolne nie działają w próżni prawnej: mogą zostać wprowadzone przed regulacją,
- mogą wzmocnić istniejące regulacje, które wydają się zbyt słabe lub źle egzekwowane.
Opłaty a podatki ekologiczne
• Opłata jest zwykle definiowana jako płatność w zamian za pewien rodzaj usługi (np. opłaty za użytkowanie kanalizacji miejskiej). Takie opłaty, z definicji, są przeznaczone na dostarczenie tej usługi.
• Podatki natomiast idą do ogólnego budżetu i nie zakładają w zamian świadczenia żadnej konkretnej usługi.
OPŁATY' - stanowią obciążenie podmiotu zanieczyszczającego kosztem zależnym od wielkości zanieczyszczenia. Z reguły są to opłaty za jednostkę emisji, np. kg czy m3, a wysokość jednostkowej opłaty uzależniona jest od stopnia szkodliwości emisji (jest to w pewnym sensie cena prawa do zanieczyszczenia).
Głów ne grupy opłat:
• opłaty za emisję - nakładane na jednostkową emisję zanieczyszczeń,
• opłaty usługowe - za wykonanie usługi mającej na celu unieszkodliwienie zanieczyszczeń,
• opłaty produktowe - nakładane na cenę produktów szkodliwych dla środowiska w fazie produkcji, konsumpcji lub poprodukcyjnego /pokonsumpcyjnego składowania
• opłaty administracyjne - ponoszone przez producentów za czynności administracyjne związane np. z dopuszczeniem produktu na rynek.
Opłaty produktowe
1. Cele zastosowania i korzyści:
a. ograniczenie zużycia produktów ekologicznie uciążliwych i/lub stymulacja substytucji produktami ekologicznie czystszymi,
b. funkcja dochodowo-transferowa (np. na wdrożenie systemu, koszty administracyjne funkcjonowania systemu, dofinansowanie prac badawczych, edukację ekologiczną konsumentów),
c. funkcja bodźcowa (motywacyjna),
d. w niektórych przypadkach - zamiennik opłat emisyjnych,
e. możliwość zastosowania wobec źródeł rozproszonych a także wobec ruchomych źródeł emisji,
f. na ogół łatwa implementacja.
2. Warunki sprzyjające efektywnemu zastosowaniu opłat produktowych:
2