Apelacja:
-ponieważ strony nie miały kontroli nad wyborem sędziego - strona przegrywająca miała możliwość kontroli zgodności orzeczenia z obowiązującym prawem =>apelacja -supplicatio - zwrócenie się do cesarza z odwołaniem od decyzji urzędnika -cel - ugodzenie w niesprawiedliwość wyroku jako rezultatu niewłaściwego zastosowania prawa, braku kwalifikacji sędziego wyrokującego w niższej instancji
-strona przegrana mogła się domagać ponownego rozpatrzenia sprawy w przepisowym terminie ustnie albo pisemnie - libellus annelationis
-libcllus refutatorius - w nim strona wygrana zbijała zawarte w apelacji argumenty -możliwość apelacji powodowała zawieszenie wykonania wyroku do czasu przeminięcia terminu złożenia apelacji, a po jej wniesieniu do wydania wyroku wyższej instancji -do Justyniana obowiązek stawienia się stron przed sądem apelacyjnym -nie było apelacji od procesu zaocznego !!!
-sąd apelacyjny orzekał ponownie, co do istoty sprawy, postępowanie dowodowe i mógł dojść do odmiennych wniosków
-sąd dawral nowy wyrok zastępujący poprzedni natomiast oddalając apelację czynił pierwszy wyrok prawomocnym i wykonalnym z chwilą ogłoszenia (ex tiuic)
-czterokrotność kosztów sądowych płaci przegrany wygrywającemu, Konstantyn Wielki -utrata połowy majątku, praca w kopalni lub wygnanie (obie na 2 lata), Justynian znosi te rygory - zwykle koszty postępowania
-prawomocny wyrok powrodowal definitywne skonsumowanie skargi - materialna strona prawomocności - i był przeszkodą do wniesienia apelacji - formalna strona prawomocności -jeżeli był to wyrok zasądzający to stanowił on tytuł egzekucyjny