1. Najem pracy (locatio-conductio opcrarum).
Na podstawie LC operarum najemnik (locator) zobowiązywał się do wykonania dla pracodawcy (conductor) (operne). ^^jjj^ij)X3ęMa^ę^obj^LązywaJ_y^iLZ?pJM_ętjJi<jmQwioLie&o
wynagrodzeniu (pensio).
Najem pracy miał w Rzymie bardzo wąskie zastosowanie, przyczyną tego było rozwinięte na dużą skalę niewolnictwo.
Pracownik zobowiązany był wykonać pracę osobiście w określonym czasie, wedhig życzenia pracodawcy. Pracodawca zobowiązany był do uiszczenia wynagrodzenia po wykonaniu pracy, również za czas pracy, w którym pracownik był gotowy do pracy, ale nie mógł jej wykonać z przyczyn od niego niezależnych (np. oczekiwanie na dobrą pogodę). Wynagrodzenie nie przysługiwało wówczas. gdy przerwa w pracy była niezależna od pracodawcy (np. choroba pracownika).