Moc obciążenia wynosi więc P„ - U0I0 = 120 W. Przyjmujemy częstotliwość pracy równą 10 kHz.
Na podstawie tablicy 11.11 przyjmujemy wstępnie rdzeń M 42/29 z materiału F-1001 c przekroju SFe = 237 mm2. Indukcja Bsa, — 300 mT = = 3000 Gs. Liczba zwojów uzwojenia pierwotnego zgodnie z wzorem (7—157) wynosi:
Zl
23 ■ 108
4 • 3000 • 10 • 103 ■ 2,37
= 8,08«8 zwojów
Ponieważ podstawiono Bm w Gs, a SFe w cm2, występuje w liczniku dodatkowy współczynnik 108. Uzwojenie pierwotne będzie więc miało 2x8 zwojów. Liczbę zwojów uzwojenia wtórnego obliczymy z wzoru (7—159):
120
~2A
8 = 40
zwojów
Uzwojenie wtórne zawiera więc 2 x 40 zwojów. Prąd IR zgodnie z wzorem (7—160) wynosi:
= 5 A
1-40
8
h max — 1,2 IR — 6 A
Przyjmuje się — uwzględniając występujące w układzie przepięcia — że maksymalne napięcie panujące na tranzystorze jest równe 2,5 Uwc:
UCE m» = 2,5 ■ 24 = 60 V
Jako tranzystory przełączające można przyjąć tranzystory KD503 o następujących parametrach:
Uceo = 80 V, ICM = 20 A, UCE sal = 0,75 V
Dla prądu 6 A można przyjąć hFE min = 20.
Prąd bazy zgodnie z wzorem (7—167) wynosi:
/B = 20=3°°mA
Wartość rezystora RB określamy z wzoru (7—168), przyjmując UBE + UF =s 2 V:
Napięcie sterujące, zgodnie z wzorem (7—169), wynosi:
UB = 0,3-6+1 + 1 = 3,8 « 4 Y
Liczba zwojów uzwojenia sterującego powinna więc wynosić (7—171):
*,--■8-139 zwojów
Przyjmujemy zB = 2 zwoje.
Napięcie UB będzie więc wynosić:
U.-^-SW
W celu zachowania obliczonej wstępnie wartości IB należy zwiększyć wartość RB tak, aby I„- R„ = 3,75 V, więc:
3 75
RB = W=12,5~12a 7.3.2.3. Przetwornice dwutransformatorowe
Jednotransformatorowe przetwornice przeciwsobne, w których transformator realizuje jednocześnie funkcje elementu sterującego przełączaniem tranzystorów i przenoszącego moc, mają istotną wadę, jaką jest wytwarzanie dużych impulsów prądu. Występują tu impulsy prądowe znacznie przekraczające wartość średnią prądu tranzystora, zwłaszcza przy obciążeniu przetwornicy mocą mniejszą od znamionowej. Maksymalna wartość prądu w impulsie jest zależna od parametrów tranzystora. Może ona znacznie przekraczać wartość średnią prądu tranzystora także przy znamionowej mocy odbiornika, jeśli tranzystor ma wzmocnienie znacznie większe od zakładanego w obliczeniach wzmocnienia minimalnego. Impulsy prądowe mogą być przyczyną uszkodzenia tranzystorów. Powodują one także pogorszenie sprawności i wytwarzanie przez układ zakłóceń radioelektrycznych.
Rozwiązaniem pozwalającym na wyeliminowanie tych wad jest rozdzielenie funkcji realizowanych przez transformator. Można to uzyskać w układzie przedstawionym na rys. 7.34. Układ zawiera dwa transformatory. Transformator Tri jest elementem sterującym przełączaniem tranzystorów. Transfor-
Rys. 7.34. Przetwornica przeciwsobna dwutransfor-matorowa
18* 275