100730

demokracji, rozdziału kościoła od państwa (Wolny Kościół w wolnym państwie), wolności poglądów; lud był pierwotnym suwerenem, demokracja gwarantuje zaporę przed absolutyzmem i wolność kościoła; John Emerich Acton (1834 - 1902) wolność jest najważniejszą kategorią, prześledził jej rozwój od teokracji żydowskiej - chrześcijaństwo pozwoliło zrealizować ją w pełni , istotą wolności w tej religii jest autonomia w dociekaniu prawdy, która jest jedna i poznawalna , wolność, liberalizm zawsze pozostają w stałym związku z chrześcijaństwem, Kościół ma też w tym swój udział; absolutyzm jest najbardziej niebezpiecznym zjawiskiem i dla państwa i dla kościoła; był zwolennikiem systemu przedstawicielskiego i ciał pośredniczących, decentr alizacji, nie utożsamiał demokracji z równością, przed którą przestrzegał (także przed nacjonalizmem).

Beniamin Constant.

Constant uważał, że własność prywatna to podstawowe prawo człowieka, a oclirona tego prawa to główne zadanie państwa. Udziału we władzy nie można odrywać od własności. Legitymacją udziału we władzy są własność i wykształcenie.

Fundamentalnym pojęciem w jego doktrynie była wolność. Nie była ona identyczna z zasadą zwierzcluuctwa, ani z jakimś abstrakcyjnym prawem natury. Wolność to ściśle sprecyzowane prawa podmiotowe, indywidualne, przysługujące jednostce z tej racji, iż jest ona obywatelem w państwie, przez państwo chronionym

Inaczej niż w starożytności, nowożytna wolność to zwycięstwo jednostki-indywiduum nad władzą państwową oraz nad społeczeństwem, nad masarni, które chciałyby sprawować zwierzclurość nad mniejszością. Większość ma prawdo zmusić mniejszość do poszanow^aiua porządku. Wolność jest uprawnieniem indywidualnym, polegającym na podległości jedynie ustawom.

Nie można szukać władzy smvereimej poza jednostką. Nie ma jej ani naród, ani jego przedstawiciele w parlamencie, ani król, ani państwa. Granice wszelkiej władzy są wyznaczone przez sprawiedliwość oraz prawa jednostek. Constant odrzucał zasadę suwerenności ludu. Poddał krytyce teorię umowy społecznej Rousseau. Uważał, że suwerenność istnieje tylko jako coś ograniczonego i względnego

Główne dzieła: „O monarchii konsty tucyjnej i rękojmi władz publicznych ", „ Wykład polityki konstytucyjnej ”

Naczelną w^fartością dla Constanta jest wolność jednostki. Wolność dla Consianta ma dwa wymiary: wolność odi wolność do. Wolność od - to wolność od przymusu i bezprawia; i wolność do - to wolność do swobodnego wyrażania opinii, do swobodnego dysponowania swoim majątkiem, wolność do nietykalności osobistej, wolność do publikowania swoich poglądów, do zrzeszania się. Wolność ta ma wymiar głębszego charakteru, niż jak to było u wcześniejszych myślicieli. Wolność objawia nam się jako określone prawo podmiotowe jednostki, przysługujące jej z racji swojego urodzenia. Ze szczególną sympatią Constant darzył wolność do wyrażania sw^rojej opinii - O społeczeństwie demokratycznym, o ustroju wolnościowym świadczy w szczególności wolność prasy, stanowi ona przesłankę zaistnieiua wolności w innych fragmentach życia społecznego. Posługiwanie się przymusem w sferze ideologii uderza w wolność jednostki. Jednostka powinna mieć prawo do wyrażania swoich poglądów.

Beniamin Constant zaproponował podział władzy - różniła się ona znacznie od znanego wzorca monteskiuszowskiego. Constant podzielił władze na 6 stopni:

1.    władza reprezentacji trwałej - dożywotnio mianowani arystokraci

2.    władza reprezentacji opinii - posłowie wybierani w wyborach cenzusowych,

3.    władza kr ólewska - król ma panować a nie rządzić,

4.    władza wykonawcza - należała do ministrów,