103349

Natomiast państwo późno kapitalistyczne to państwo liberalno - demokratyczne, co oznacza że istnieją równe zasady dla całego społeczeństwa. W obliczu kryzysu pojawia się pojęcie interwencjonizmu państwowego:

Umocnienie państwa autorytaryzm

•    Dylematy wobec pojęcia „typ państwa"

W rozwoju społeczeństwa ludzkiego w różnych epokach historycznych wystąpiło wiele modeli państw. W rozważaniach o państwie przyjmuje sie ogólne kryteria służące do klasyfikacji państw. Podstawowe kryteria wyróżnienia typów państw to:

1)    stosunki społeczno - ekonomiczne

2)    stosunki polityczne

3)    status publiczny w danym państwie

Adl) Stosunki społ.- ekonom, wyrażają się we wzajemnych stosunkach między ludźmi w dziedzinie posiadania własności i wytwarzania rzeczy oraz podziału dóbr. Stosunki te wskazują na podmioty własności, relacje między posiadaczami własności i wytwórcami rzeczy oraz zasady podziału dóbr.

Ad2) Stosunki polityczne przejawiają się w we wzajemnych stosunkach ludzi w dziedzinie wyrażania potrzeb interesów oraz ich realizacji w procesie rządzenia.

Ad3) Status publiczny ludzi, chodzi tu o możliwość realizowania i posiadania wolności, a także praw obywatelskich. Status zależy od możliwości dysponowania własnością i wpływania na podział

dóbr majątkowych oraz wpływania na podmioty polityki.

Typy państwa

Państwo niewolnicze- cechuje występowanie właścicieli niewolników oraz niewolników będących ich własnością. Główną siłą społeczną i polityczną są właściciele niewolników. To oni są ludźmi panującymi i posiadającymi prawa obywatelskie, ich podwładni są pozbawieni tych praw.Państwo feudalne- cechuje się występowaniem feudalnej własności ziemi należącej do rycerstwa lub kościoła. Dominującą siłą polityczną i społeczną są feudałowie świeccy lub kościelni którzy rządzą o losach chłopa. Feudałowie posiadają własność ziemi oraz prawa publiczne, sprawują urzędy. Chłopi są przypisani do ziemi na rzecz feudałów, podlegają ochronie prawnej.Państwo kapitalistyczne odznacza się występowaniem własności prywatnej. Główną siłą społeczną są właściciele środków produkcji- kapitaliści, od drobnych posiadaczy do wielkich przemysłowców. W krajach słabo rozwiniętych tą siłą jest drobnomieszczaństwo i chłopstwo. Wszyscy korzystają formalnie z równych praw. Państwo socjalistyczne- charakteryzuje się występowaniem społecznej własności środków produkcji pozostającej w rękach państwa. Główną siłą społeczną jest tu klasa robotnicza i chłopstwo oraz wywodząca się z nich elita polityczna. Decydujący wpływ na rządzenie ma elita polityczna partii rządzącej.

•    Pojęcie formy państwa

Najczęściej stwierdza się iż na „formę państwa składa się całokształt sposobów i metod sprawowania władzy przez grupy społeczne, do których należy władza państwowa" A. Łopatka

Na charakterystykę formy państwa składają się różne czynniki, mianowicie:

-    forma rządów

-    reżim polityczny

-    ustrój terytorialny

Państwa tego samego typu mogą przybierać różne form. Zmiana elementów formy państwa jest dostrzegalna. Przyczyną zmian formy państwa są różne, ale najczęściej są wynikiem dojścia do władzy innej grupy społecznej i elity politycznej. Od dawien poszukiwana jest idealna forma państwa uważa się za nią demokrację.

W myśli starożytnej najbardziej rozwinięte idee o formie państwa sformułował Arystoteles, podzielił je na

A

B

1.    Monarchia

2.    Arystokracja

1. Tyrania

2.    Oligarchia