47817

PAŃSTWAO LIBERALNO - DEMOKRATYCZNE - jest organizacją polityczną społeczeństwa kapitalistycznego wysoko rozwiniętego, które wprowadziło minimum wolności dla jednostek i demokracji społeczeństwa. Występuje gł. W krajach Europy zachodniej i Ameryki Północnej. Państwo to ma wykształcony stabilny system polityczny i rozbudowane mechanizmy rozstrzygania konfliktów społecznych oraz pobudzania grup społecznych do rozwijania wytwórczości dla zaspokojenia potrzeb ludzkich. Państwo funkcjonuje w środowisku społeczeństwa obywatelskiego ( R. Aron) albo społeczeństwa otwartego (K. Popper)

Proces dochodzenia do państwa liberalno- demokratycznego był długotrwały i wiódł państwo wczesnokapitalistyczne do wykształcenia demokratycznej infrastruktury rozwojowej i obywatelskiej opartej na idei wolności, podziału władz, państwa prawa, samorządności, ochrony praw obywatelskich i pluralizmu politycznego.

Stosunki społeczno - ekonomiczne cechuje wysoki stopień nowoczesnej wytwórczości opartej na zdobyczach nauki i techniki. Społeczeństwo masowe jest zarazem społeczeństwem masowej konsumpcji a społeczeństwo dynamicznie rozwijające się jest społeczeństwem opartym na gospodarce zorientowanej na wzrost gospodarczy. Podstawę stanowi przeważająca prywatna własność środków produkcji i swoboda podmiotów gospodarczych. Państwo przybiera aktywną postawę poprzez różne formy działania sprzyjające i pobudzające wzrost gospodarczy oraz ograniczające konflikty społeczne między pracą a kapitałem. Nauczone doświadczeniem potrzeby i konieczności rozwoju społecznego, państwo przejawia zabiegi o rozwinięcie systemu ochrony socjalnej i systemu edukacji ogólnej ludności. Klasyczni robotnicy przekształcili się w wyspecjalizowanych pracowników różnych dziedzin wytwórczości. Chłopi zmienili się w wyspecjalizowanych producentów rolnych. Grupa inteligencko- urzędnicza przeobraziła się w wysoce wyspecjalizowanych organizatorów wytwórczości i pracowników instytucji usługowych.

Państwo to jest wytworem ewolucji państwa ograniczającego się do zapewnienia porządku publicznego i wymuszenia przestrzegania ogólnych reguł w stosunkach międzyludzkich. Państwo przybiera aktywna postawę działania w sferze społecznej, politycznej i kulturalnej. Nadaje mu się różne określenia od najbardziej ogólnej państwa interweniującego, w przeciwieństwie do państwa liberalnego, zachowującego pozycję zezwalającego na swobodne działanie, poprzez państwo dobrobytu (welfare State) przejawiającego troski o sprawy ludzkie do państwa przemysłowego właściwego epoko industrialnej w stymulującej procesy społeczne.

Stosunki polityczne państwa liberalno - demokratycznego stały się bardziej złożone. Pojawiło się wiele podmiotów politycznych. Wartością nadrzędna tego państwa jest stabilna demokracja polityczna. Podstawa ich funkcjonowania stały się demokratyczne konstytucje i podstawowe akty prawne. Organizacje polityczne tworzą dwu- i wielopartyjne systemy organizujące grupy społeczne do pośrednictwa między władzą publiczną a społeczeństwem. Wolne wybory pozwalają na wybór elity politycznej. Instytucje kontroli i odpowiedzialności rządzących elit są częścią integralną demokratycznego mechanizmu działań władzy publicznej.

Pojawiające się kiyzysy społeczne i polityczne w państwie, siły społeczne starają się rozwiązywać na drodze środków legalnych, przez podejmowanie reform, aktywną politykę socjalną i gospodarczą oraz odwoływanie się do aktywności społeczeństwa.

Państwo opiera się na wolności jednostek, stanowionych prawach i zabezpieczonych swobodach obywatelskich oraz określanych granicach ingerencji władzy publicznej w sferę życia prywatnego. Piastiuiem władzy ma być naród.