- Polska nigdy nie miała z tym problemu (Przepisy Konstytucji, dziś 45,8% PKB - w Polsce dług publiczny)
- Węgry maja ponad 60% - nie spełniają tego kryterium
- złota regułą polityki brytyjskiej - mówi, ze najlepiej, żeby dług publiczny nie przekraczała 45%
- Japonia ponad 100% a i tak sobie radzi, (parte lewicowe - rośnie PKB, partie prawicowe -stabilne ceny)
b) kryteria pieniężne
* stopnia inflacji
- oznaczają, ze średni poziom inflacji państwa kandydującego do strefy euro może być max wyższy o 1,5% od średniego poziomu inflacji 3 państw UE o najniższej inflacji
- pastwami referencyjnymi są wszystkie kraje UE, a nie tylko ze strefy euro
- jest harmonizowany indeksem cen konsumenckich (HICP)
- średnia z 12 m-cy
- poziom inflacji wyznacza się za pomocą nieważonej średniej arytmetycznej
- Polska spełniła 3,2% inflacji
- Bułgaria 10%, Estonia 8%, Łotwa 12%, Węgry, Rumunia - nie spełniają tego kryterium
- prognozy - Polska prawdopodobnie nie spełni - 3,4% a w UE 1%
• kryterium stopy %
- stopa % długoterminowa (oprocentowanie obligacji rządowych o terminie wykupu min 10 lat)-państwa kandydującego może być max wyższa o 2% od stop 3 państw UE o najbardziej stabilnych cenach (o najniższej inflacji)
- jest to zwykła średnia arytmetyczna
- kraje rozwijające się mają wyższe oprocentowanie
- my dziś spełniamy to kryterium (ok 6%, a właściwie 6,5%)
(Węgry i Rumunia nie spełniają)
* Kryterium kursowe
- oznacza usztywnienie waluty narodowej do Euro w dopuszczalnym paśmie wahań +/-15%
- państwo powinno spełniać przez co najmniej 2 lata
- to kryterium jest najtrudniejsze
- moment wejścia - przeliczanie waluty na euro, najlepiej gdy jest jak najniższe
- kurs, po którym kraj wchodzi do strefy euro, to tzw kurs równowagi - opłacalny dla eksportu jak i importu
- jest to kurs sztywny (wspólna decyzja, ale często jest zbieżna z bieżącym kursem)
- Polski rząd już prowadzi negocjacje, od połowy roku powinniśmy wchodzi w ERM II - w obecnej sytuacji nie jest to dobry pomysł, ale dobrze sprzedawać informacje, ze jesteśmy gotowi do wejścia w strefę euro
- od kwietnia 2000 w Polsce obowiązuje kurs płynny
- kurs płynny kierowany - Czechy
- izba walutowa - umocowanie prawne w Konstytucji
- zgodność przepisów narodowych dotyczących niezależności Banku Centralnego z przepisami Europejskiego systemu Banków Centralnych
- Polska nie w pełni spełnia to kryterium EBC
- w części spełnia : ma zapis w Konstytucji o niezależności N BP. ale Komisja Europejska ma pewne zastrzeżenia - jeśli chodzi o niezależność instytucjonalną i personalną
- zmiana zapisu, że NBP jest jedynym emitentem - musi dojść do zmiany w Konstytucji
PiS chce referendum w sprawie wejścia do strefy Euro, potem zmiana Konstytucji, (pytanie o datę a nie czy chcemy, bo musimy.
- Szwecja - państwo starej UE objęte derogacją, a nie robią nic w kierunku, żeby wejść do strefy euro
- Dania i WB - nie muszą wejść, nie są objęte derogacją
- Testy Gordona Browna - nie opłacalne dla WB, ale dziś pojawia się motyw wejścia do strefy