103752

metoda kolejnych przybliżeń - w początkowym etapie uczenia się nauczyciel czy psychoterapeuta nagradzają zachowania, które są wprawdzie bardzo odlegle od pożądanych ale które zostały Już opanowane przez człowieka. Stopniowo kryteria wzmacniania stają się coraz bardziej surowe. W kolejnych etapach nauczyciel czy psychoterapeuta zaczynają nagradzać jedynie bardziej złożone reakcje, które są zbliżone do reakcji pożądanych.

Zasady sterowania pozytywnego są zbyt rzadko przestrzegane co prowadzi do fatalnych konsekwencji, które nazwać można błędami sterowania. Najpowszechniejszy z nich to:

opóźnienie wzmocnienia - odroczenie nagrody zmniejsza jej znaczenie i obniża poziom ludzkiego wysiłku. Wzmocnienie powinno być bezpośrednie (dla ucznia dobra ocena jeśli otrzymuje ją kilka lub kilkanaście dni po wykonaniu zadania traci na znaczeniu, podobnie zbyt późne wyrażenie uznania lub podziwu albo odroczenie wynagrodzenia za pracę nie wpływa pozytywnie na dalszą aktywność człowieka).

Sterowanie negatywne - mit kary

Inaczej to sterowanie punitywne lub awersyjne. Tego rodzaju bodźce nazywane są karami. Zostały ono celowo wprowadzone przez ludzi w celu wyeliminowania zachowań dewiacyjnych i aspołecznych.

Behawioryści wykazali, iż skuteczność sterowania negatywnego jest znacznie mniej skuteczna niż efektywność sterowania pozytywnego.

Wzmocnienie negatywne, czyli szeroko rozumiana kara, z reauly nie eliminuje zachowań aspołecznych tylko ie tłumi i zahamowuje na pewien okres (pozbawienie wolności za napad nie zawsze spowoduje, że przestępca nie powróci do przestępstwa!. Człowiek ukarany za przewinienie przestaje zachowywać się aspołecznie ale tylko w okresie, w którym istnieje zagrożenie otrzymania ponownego wzmocnienia negatywnego. Gdy zagrożenie to mija, zaczyna znów reagować w sposób niepożądany. Często się zdarza tak, iż ludzie chcąc uniknąć następnych wzmocnień negatywnych planują bardziej wysublimowane i skomplikowane reakcje, które zmniejszą ryzyko otrzymania wzmocnienia negatywnego.

Kara może w pełni spełniać swoje zadania wtedy i tylko wtedy jeśli zostanie włączona w całościowy program modyfikacji zachowania. Nie wystarczy karać ale należy wskazywać ludziom nowe drogi osiągania wzmocnień pozytywnych.

Jednym ze zjawisk wywołanym przez wzmocnienia negatywne jest

generalizacja hamowania, która polega na tym, iż kara tłumi nie tylko reakcje niepożądane ale także wiele zachowań o dużej doniosłości społecznej. Aby temu zapobiec należy karać reakcje aspołeczne i jednocześnie nagradzać reakcje pożądane