5815002680

Jolanta Chowaniak'

„KLUCZ DO UCZENIA SIĘ” - INNOWACYJNOŚĆ CZY RENESANS TEORII?

Słowo wstępne

Nauczanie przedszkolne to pierwszy etap edukacji, który przechodzą dzieci od 3 do 6 roku życia. Przymiotnik pierwszy nie jest jednak jednoznaczny z przymiotnikiem nieważny. Wręcz przeciwnie. Stale udowadniana jest istotność celów i zadań edukacji przedszkolnej dla rozwoju kilkulatków. Przedszkola, pracując zgodnie z nową podstawą wychowania przedszkolnego, realizują takie oto cele:

•    wspomagają dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtują czynności intelektualne;

•    budują system wartości;

•    kształtują u dzieci odporność emocjonalną, konieczną do racjonalnego radzenia sobie w nowych, trudnych sytuacjach;

•    rozwijają umiejętności społeczne;

•    stwarzają warunki sprzyjające wspólnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych;

•    troszczą się o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną;

•    budują dziecięcą wiedzę o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym;

•    wprowadzają dzieci w świat wartości estetycznych;

•    kształtują u dzieci poczucie przynależności społecznej oraz postawę patriotyczną;

•    zapewniają dzieciom lepsze szanse edukacyjne¹.

W oparciu o ww. podstawę programową placówki oświatowe muszą wybrać wiodący program wychowania przedszkolnego. Każde przedszkole, a ściślej mówiąc Rada Pedagogiczna, wybiera program, który najbardziej pasuje do tworzonej przez nie rzeczywistości edukacyjnej. Wśród różnorodnych wspierających te działania propozycji (wydawnictwa bowiem prześcigają się w tworzeniu coraz to nowszych i atrakcyjniejszych), pojawił się program „Klucz do uczenia się”. Program, który oparty jest na konkretnej teorii rozwoju - teorii Lwa Wygotskiego. Co roku program ów zyskuje nowych zwolenników.

Co zatem kryje się pod intrygującą nazwą „Klucz do uczenia się”? Jakie treści realizuje? Kim był Lew Wygotski? A przede wszystkim co daje ten program dzieciom - najważniejszym odbiorcom pedagogicznego komunikatu?

Mozart psychologii² i jego teoria rozwoju

Lew Semionowicz Wygotski (1896-1934) to wybitny rosyjski psycholog. Przeżywszy zaledwie 38 lat, dokonał przełomu w psychologii rozwojowej. Jest autorem kilku fascynujących prac naukowych. Należą do nich przede wszystkim Thought and Language („Myśl i mowa”) oraz Mind in

1

' nauczyciel wychowania przedszkolnego, asystent na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

' Por. Podstawa programowa z komentarzami. Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, s. 17.

2

W taki sposób L.S. Wygotskiego nazwał amerykański naukowiec Stephen Toulmin.