104221

-    przedmioty poznania i ich związki są zasadniczo niezależne od procesów zachodzących w podmiotach,

-    każdy przedmiot może zostać poznany,

-    każdy akt poznawczy ma treść i wytwór (?),

-    wyniki poznawcze są prawdziwe lub fałszywe.

Naturalizm daje dobrą odpowiedź sceptycyzmowi - ufamy naturalnym władzom i przekonaniom.

Przykłady;

-    epistemologia ewolucyjna - struktura poznania i języka są wykształcone w drodze ewolucji gatunkowej; procesy poznawcze to wytwór ewolucji. Kant, Chomsky (?). Popper - biologia odkrycia naukowego (czerpanie z nauki - biologii, teorii ewolucji).

-    epistemologia genetyczna (Piaget) - szczególny przypadek.

Popper, Piaget - naturalizm w wąskim sensie, nie materializm (?).

(3) Epistemologia znaturalizowana - Quine (lata 50.)

Pytania epistemologiczne mogą i muszą być zastąpione pytaniami psychologicznymi, tak jak chemia wyparła alchemię. Jeśli psychologia nie może udzielić na dane pytanie odpowiedzi, to pytanie to trzeba odrzucić jako nieinteresujące. Programy fundamentalistyczne były błędne, ponosiły nieuchronne porażki, bo zadawały pytania normatywne, traktowały epistemologię jako dziedzinę normatywną. Należy stawiać tylko pytania opisowe, na które odpowiedź powinna dać psychologia lub inne nauki szczegółowe. Pytania normatywne - źle postawione, pozbawione sensu. Rozwiązanie to jest bardzo owocne: rozwiązuje za jednym zamachem wszystkie problemy, których nie można było rozwiązać przez tysiąclecia.

Zarzut: badanie prostych relacji bodziec-reakcja - na wejściu mamy bodźce, na wyjściu doznania, dane, a chcemy zajmować się teoriami. Czy postulat ten jest więc sensowny?

Czy to jeszcze w ogóle jest epistemologia? Jak ma zastąpić epistemologię tradycyjną?

Sposób myślenia Quine’a: do tej pory nie ma sukcesów epistemologii tradycyjnej [dobrej definicji zdań analitycznych/syntetycznych], więc nigdy ich nie będzie.