104346

Liczby losowe to takie, dla których trudno znaleźć linię, bo funkcja to wykres, linia. Próbkę losową tworzymy matematycznie, ale nasze preferencje mogą taką próbkę zdominować, np. dobierając do próby osoby z uwagi na własne upodobania.

Estymacje - na podstawie różnych prób wychodzą różne wyniki; techniki estymacji: uśrednianie

mediowanie wyników, średnie geometryczne próbkę poddajemy uwarstwieniu, stratyfikacji

Dla wartości wyników statystycznych wylicza się granice błędu, jest wartościowy o ile zakres błędu mieści się w skali.

Złożone czynności poznawcze, czynności rozumowania to ciągi wnioskowań Wykonujemy czynności, które ewokują czynności wnioskowania: zadawanie pytań, wyrażania wątpliwości, kwestionowania 3 typy rozumowania:

-    których celem jest wyjaśnianie - eksplanacje

-    których celem jest uzasadnienie - justyfikacje

-    których celem jest objaśnienie - eksplikacje

Dzięki justyfikacjom i eksplikacjom wiedzę uprawomocniamy lub zwiększamy stopień rozumienia.

Eksplanacje są wiedzotwórcze, poszerzamy dzięki nim wiedzę i tym się różnią od dwóch pozostałych (jeżeli są poprawnie przeprowadzone)

W yjaśnienia - odpowiadamy na pytania dlaczego dane fakty zachodzą, musimy wykonać ciąg rozumowań aby dojść do wyjaśnienia; w wyjaśnieniu jest opis, deskrypcja.

Każda dyscyplina rozwija się dwutorowo:

Rozwój kodyfikacji faktów i formułowanie praw. Możemy rejestrować przy pomocy obserwacji empirycznej lub eksperymentalnej-> czynności wywoływania czynności empirycznych w sposób zaplanowany i kontrolowany (tak, aby pojawiło się to, co chcemy). Podstawowym testem kontrolowałności eksperymentu jest jego powtarzalność.

W faktach atomowych, monadycznych, elementarnych przedmiot jest ustalony:

posiada pewną własność p(x)

fakt relacyjny - Adam jest mężem Joli

fakty - wszystkim obiektom danej klasy przysługuje pewna własność, np. każdy mężczyzna jest ssakiem. Typowy element danej klasy posiada daną własność

fakty korelacji - relacje między faktem z innym faktem, np. leniwy mężczyzna mało zarabia. Relacja może być dwuargumentowa bądź więcej, np. niewidomy ma bardzo dobiy słuch. Wyjaśnianie - czynność znalezienia racji zachodzenia jakiegoś faktu, szukamy poprzez określenie prawidłowości, które rządzą fragmentem rzeczywistości. Prawo to zdanie w którym zapisujemy prawidłowość, np. Dzięki grawitacji jabłka spadają z drzewa.

Wyjaśnianie to czynność, która składa się z 2 faz:

-    czynność wyszukania prawa naukowego opisującego prawidłowość wyjaśniającą dany fakt

-    wnioskować z prawa opisującego zdanie stwierdzające wyjaśniony fakt.

Wyróżnić możemy wyjaśnienia:

1.    genetyczne - dany fakt zachodzi gdyż jest skutkiem działania jakiejś przyczyny -odnosimy się do praw przyczynowo skutkowych - wyjaśniany fakt jest następstwem ciągu faktów które nastąpiły przed nim

2.    strukturalne - fakty są traktowane jako manifestacje, objawy posiadania przez fakty określonej struktury. To struktura determinuje zachodzenie określonych faktów (np. dlaczego brylant świeci? Bo posiada strukturę dzięki której świeci. Możemy wyjaśniać również zjawiska społeczne - dlaczego na pewnym obszarze jest tyle agresji? Wyjaśnienia strukturalne stosowane są w chemii - można wyjaśniać przewodnictwo elektryczne)