104663

MATERIALIZM HISTORYCZNY

•    Karol Marks (1818 - 1883); FYyderyk Engels (1820-1895)

•    Sami siebie nazwali twórcami socjalizmu naukowego (odcinając się w ten sposób od tzw. socjalizmu utopijnego)

•    Materializm zakładał iż lustoria jest odzwierciedleniem konieczności dziejowej - uważali iż odkryli obiektywne prawidła rządzące biegiem dziejów i tym samym są w stanie antycypować rozwój historii

•    W „Tezach o Feuerbachu” Marks pisał iż filozof powinien zmieniać historię - nie jest to pogląd oryginalny gdyż tak sądzili już Platon. Arystoteles oraz myśliciele oświeceniowi

•    Człowiek jest „wytworem lustorii" - nie jest on „punktem wyjścia historii”-----„istota człowieka to nie

abstrakcja tkwiąca w poszczególnej jednostce. Jest ona w swojej rzeczywistości całokształtem stosunków społecznych" — w związku z tym co określa człowieka jest jakby poza nim — zrywa z tradycją samookreślenia: „abstrakcyjna jednostka należy w rzeczywistości do określonej formy społeczeństwa"

•    Odrzucają idealizm - wszystko co istnieje jest pewnym przejawem materii — jednak w przeciwieństwie do materialistów oświeceniowych nie uznają materii za podstawę wszelkich zjawisk ale oceniają ją jako dynamiczną, wciąż stającą się pod wpływem gry przeciwieństw

•    Odrzucają całą filozofię którą uznają za spekulatywne rozważania o wy abstrahowanych ideach; ponadto filozofia zawsze była ideologią sankcjonującą (najczęściej nieświadomie istniejące stosunki społeczne)

•    Uważali że struktury myśli są powiązane ze strukturami ekonomicznymi.

•    Krytykowali Hegla za ślepą i fałszywą wiarę w emancypację ducha która miała ludzkość doprowadzić do wolności — wg nich to nie filozofia powinna zajmować się roztrząsaniem o wolności a ekonomia polityczna gdyż wszystko ma swe źródło w stosunkach produkcji (i tym samym w własności)

•    Zajmowali się też problematyką alienacji (obok dialektycznej koncepcji rozwoju historii element filozofii Hegla) — w procesie produkcji człowiek wkłada w produkowany przedmiot pracę — przedmiot ten alienuje się, odrywa się od swego bezpośredniego producenta i tym samym alienuje się też praca owego producenta

•    Przyczyna takiego stanu rzeczy tkwi w istnieniu własności prywamej dodatkowo sankcjonowanego prawem

•    Prawdziwe wyzwolenie będzie możliwe tylko na drodze rewolucji która zmieni stosunki własności i w efekcie doprowadzi do likwidacji burżuazyjnego państwa stanowiącego jedynie nadbudowę istniejących stosunków własności

•    „Zniesienie własności prywatnej jest całkowitą emancypacją wszystkich ludzkich zmysłów i właściwości” — człowiek „nowy" będzie mógł w pełni samodzielnie wytwarzać swój świat (gdyż ten nie będzie się alienował)