PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA POZYTYWIZMU FILOZOFICZNEGO 1JEQQ ODMIANY.
twórcą pozytywizmu jest Augustę Comte; to, co .pozytywne" jest przeciwstawne temu, co negatywne, urojone, jałowe, chwiejne, mgliste i destrukcyjne; pozytywny to realny, pewny, ścisły, konstruktywny; ZAŁOŻENIA:
1. antyk rvtvcvzm
sprzeciw wobec wszelkich odmian filozofii krytyczną, która prowadzi do konfrontacji tego. co jest z tym, co być powinno (wg zasad filozoficznych); poszukiwanie wiedzy, która pomogłaby przezwyciężyć kryzys społeczny - wiedzy użytecznej w organizowaniu nowego społeczeństwa Z krytyka jnetafayki"i fenomenalizm - kult faktu
fenomenalizm - oparcie się na fakcie empirycznym będącym punktem w/yjścia badań naukowych; krytyka tradycyjnej filozofii za to, że rezygnuje z pewności poznania i zajmuje się domniemanymi i iluzorycznymi jstotami" rzeczy;
Comte zwrócił się przeciwko zasadzie przyczynowośd (jak Hume); nie ma sensu zajmować się problemem „pierwszych początków" czy celów procesów albo ustalaniem absolutnych zasad (typu prawa naturalne w Oświeceniu); dla pozytywistów natura ludzka to empirycznie dane właściwości jednostek ludzkich, a nie metafizyczna substancja, z którą zachowania jedn. są zgodne lub niezgodne;
pozytywistyczny fenomenalizm zwraca się również przeciwko religii (w formie objawienia i pretendującej do roli wiedzy o świecie); pytania o Boga powinny być poza sferą zainteresowań nauki; czym innym jest religia Ludzkości Comte'a, czyli próba uregilijnienia nauki pozytywnej; zatem filozofia i religia były dla pozytywistów sprzeczne z wymogiem (tutaj prof. Musiał wtrąciłby się, że słowo „wymóg" jest niepoprawne:-)) naukowości;
3. naturalizm, przyrodoznawstwo jako nauką wzorcowa; sgęntyzm
próby zastosowania metod nauk przyrodoznawczych do badania czł.. obiektywna wiedza o społeczeństwie pozwoli spojrzeć na świat i zobaczyć go takim, jaki jest; świat pozytywistyczny to świat bez konfliktów (na skutek oparcia się na nauce), coraz bardziej jednolity; czł. podlega prawom przyrody, które są jednolite; 2 stanowiska: skrajne - czł. można w pełni poznać stosując metody przyrodoznawcze, umiarkowane - nauki społ. i przyrodoznawcze nie są tożsame, ale i nie są przeciwstawne (Comte, J.S. Mili);
rozróżnienie między podmiotem i przedmiotem poznania; świat społeczny jest zespołem zjawisk całkowicie niezależnym od obserwatora i oglądanym przez niego z zewnątrz; można sprowadzić czł. do roli podmiotu, który poznaje (odbija taką rzeczywistość, jaka jest naprawdę), ma tylko funkcję poznawczą, nie jest uczestnikiem, traktuje fakty spoi. jako rzeczy; to on posuwa naprzód wiedzę społ., dzięki temu. że jest wolny od namiętności, które poruszają ludźmi czynu
5. antynormatywizm
nauka powinna wysuwać sądy oceniające, a nie wartościujące; obiektywizm
niekonsekwencja - wprowadzenie wartościowań utajnionych (np. podczas formułowania prognoz społecznych i przedstawianiu tego, co jest najbardziej pożądane);
operowanie społeczną utopią (wizje globalnej, ogólnoludzkiej cywilizacji), ale w sposób wstydliwy, pod pozorem obserwowania stającej się rzeczywistości
6. nauka jako podstąwa inżynierii społecznej
praktyczne zastosowanie nauki w społ.; ma być „cząstkową inżynierią" („na raty"), przeciwstawną dla koncepcji „inżynierii utopijnej’; różnica polega na tym, że inż. utop. jest nastawiona na osiągnięcie w praktyce społeczną najwyższego wyobrażalnego dobra, a inż. cząstkowa stara się jedynie rozwiązać najpilniejsze problemy za pomocą dostępnych środków, bez pytania o cel ostateczny; wiara w historyczne prawa rozwoju społ. (stworzenie utopii społ. bez utopii ), czyli umożliwienie przedstawienia samych siebie jako odkrywców praw rządzących tymi procesami, a nie jako projektodawców świata najlepszego z możliwych;
nauka pomaga w precyzowaniu; obiektywizuje, tłumi żywiołowość, reformizuje, ułatwia pewne tendencje, do których można się dostosować
ODMIANY (SZKOŁY FILOZOFICZNE):
* PSYCHOLOGIZM (Le Bon. Freud)
* EWOLUCJONIZM (Spencer)
* SOCJOLOGIZM (Durkheim)