105445

12. PAŃSTWO DEMOKRATYCZNE A PAŃSTWO PRAWNE. DEMOKRATYCZNE PAŃSTWO PRAWNE. ISTOTA SPORU WOKÓŁ TYCH POJĘĆ:

I.    Punktem wyjścia jest art. 2 Konstytucji RP: Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. ”

II.    Na tym tle można rozważać pojęcia:

-    demokratyczne państwo prawne.

-    państwo demokraty czne.

-    państwo prawne,

-    państwo sprawiedliwe.

III.    Możliwe interpretacje pojęcia ..demokratyczne państwo prawne

1.    jako pojęcie integralne:

a)    sens podejścia:

-    materialne ujęcie państwa prawnego (ujęcie formalne + aksjologia)

-    prawo powinno uwzględniać katalog podstawowych wartości demokratycznych

b)    wg J. Wróblewskiego:

-    demokratyczność —* szeroki udział opinii społecznej w stanowieniu, wpływ społeczeństwa na stosowanie prawa

-    państwo prawne —♦ tyle co praworządne

c)    wg M. Wyrzykowskiego:

-    demokratyczność —* przestizeganie minimalnych procedur, tworzenie uiządzeń ochrony prawnej, tworzenie systemu praw i gwarancji wolności jednostki

-    państwo prawne —* elementy formalnego państw-a prawnego

d)    H. Izdebski:

- ujęcie holistyczne —* konstytucjonalizm, prawa obywatelskie, odpowiedzialność ministrów przed parlamentem, sądownictwo administracyjne, samorząd terytorialny

2.    jako pojęcie zawierające dwie koncepcje:

a)    koncepcje składowe:

-    państwo demokratyczne

-    państwo prawne

b)    uzasadniane odrębności:

-    historyczne (A. Kubiak) —► obie koncepcje kształtowały się równolegle

-    racjonalne (D. Merten) —»ryzyko subiektywnego postrzegania aksjologii

-    merytoryczne —* państwo danokratycznc to o wiele więcej niż państwo prawne

c)    składowe pojęcia danokratycznego państwa prawnego:

-    państwo prawne

-    zasada podziału władzy

-    idea konstytucjonalizmu

-    idea ochrony podstawowych praw i wolności obywatelskich

-    idea samorządu taytonalnego