105462

17. ZASADA KONSTYTUCJONALIZMU JAKO ISTOTNA IDEA PAŃSTWA DEMOKRATYCZNEGO. DEMOKRATYCZNA LEGITYMACJA KONSTYTUCJI:

I.    Istota zasady —* realizacja idei konstytucji:

-jednolitej

-    zwartej

-    pisanej

-    stanowiącej nadrzędny zespół nonn

II.    Historia zasady konstytucjonalizmu:

a)    falc konstytucjonalizacji:

-    po 1787 r. —*USA. Polska. Francja. Szwecja. Hiszpania. Norwegia. Holandia

-    po 1830r. —* Belgia. Rumunia, Bułgaria, Serbia, Grecja

-    po I wojnie światowej —* kodyfikacja, wypieranie zwyczajów

-    po II wojnie światowej -»związana z dekolonizacją

-    po 1989r. —* związana z dekomunizacją

b)    etapy rozwoju norm konstytucyjnych:

-    zwyczaje konstytucyjne -* normy zwyczajowe dotyczące ustroju

-    konwenanse konstytucyjne —►zwyczaje respektowane jako prawo

-    pozytywizacja i kodyfikacja zwyczajów

c)    obowiązujące konwenanse konstytucyjne:

-    Wielka Biy tania —* utrata poparcia oznacza dymisję rządu, monarcha nominuje na premiera przywódcę zwycięskiej partii, gabinet odpowiada kolegialnie

-    USA —* uprawnienie sądów do badania konstytucyjności aktów' prawnych

-    Francja -* Rada Konstytucyjna orzeka na bazie quas i-konwenansów

III.    Szczególny charakter konstytucji:

a)    szczególna forma stanowienia, zmian i uchylania:

-    demokratyczna —* ustanowienie przez parlament i suwerena

-    niedemokratyczna —* np. oktrojowanie, plebiscyt

b)    szczególna moc obowiązywania

c)    szczególna treść, minimum konstytucji politycznej:

-    ogóbie zasady ustroju państwa —* nazwa, symbole narodowe, ustrój terytorialny

-    ustrój organów państwa —* podział władzy, kompetencje, powoływanie

-    status jednostki —» prawa i wolności człowieka i obywatela

-    przepisy dotyczące obowiązywania i zmian

IV.    Demokratyczna legitymacja konstytucji:

a)    w zakresie stanowienia (legitymność konstytucji):

-    tylko przez parlament zgromadzane narodowe lub konstytuantę

-    przez organ przedstawicielski + zatwierdzenie w głosowymi powszechnym (uzasadniane —* i|iuisi-innow^ra społeczna, trwałość i symbolika —* zwłaszcza w^r sytuacji istotnej zmiany ustroju)

b)    w zakresie zmian (legalność konstytucji):

-    przez parłamait —* procedura kwalifikowana

-    z udziałan głosowania powszechnego