7803160131

Nowela grudniowa:

-    zasada państwa demokratycznego i prawego Mała konstytucja z 1992 roku:

-    system rządów mieszanych (parlamentarne i prezydenckie)

Kwiecień 1992 r. - do tego czasu powstawały projekty konstytucji

W 1991 roku odbywają się wybory do parlamentu, staje się jasne, że kompromis konstytucyjny nie będzie łatwy. System, który pozostał po '89 roku nie był spójny. Sejm traktowany był jako organ najwyższy.

17.10.1992 - uchwalono ustawę konstytucyjną o wzajemnych stosunkach między władzą wykonawczą i ustawodawczą i o samorządzie terytorialnym. Konstytucja czasowa, niepełna.

Regulowała ona relacje między władzą ustawodawczą i wykonawczą, kwestie samorządu terytorialnego, referendum, status posłów i senatorów. Pomijała inne materie konstytucyjne t.j. zasady ustrojowe, regulacje dotyczące statusu jednostki, dotyczące władzy sądowniczej. Miała ona preambułę. Miała charakter idealistyczny. Ustanawiała, że rola prezydenta będzie istotna i rola Prezesa Rady Ministrów. Zrywała z zasada jednolitości władzy, przyjmuje wyłączną zasadę podziału władzy.

Art. 77 Małej Konstytucji - na jego mocy utrzymano część postanowień konstytucji PRL-u np. zasady ustrojowe państwa.

Od 10.1992 roku marny do czynienia z 3 aktami rangi konstytucyjnej.

MAŁA KONSTYTUCJA:

-    rozporządzenia Rady Ministrów o mocy ustawy (żadne rozporządzenie nie mogło regulować praw i wolności osobistych, politycznych oraz ordynacji wyborczej), można je klasyfikować jako dekrety,

-    sejm i senat (wspólne kompetencje w procesie ustawodawczym; nierównowaga izb: senat jako izba refleksji; do momentu uchwalenia małej konstytucji senat uczestniczył w procesie ustawodawczym i mógł zaproponować zmianę - sejm zwykłą większością mógł ją przyjąć lub U większością ją odrzucić)

-    posłowie i senatorowie (mandat poselski ma charakter wolny, czyli posłowie i senatorowie nie mogą być odwołani, gdy pełnią kadencję; w art. 101 był zawarty obowiązek informowania przez posłów i senatorów swoich wyborców - utrzymany w mocy; immunitet materialny (nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za wykonywanie działań wchodzących w zakres działalności, chyba, że naruszają prawa osób trzecich) i immunitet formalny (zakaz pociągania do odpowiedzialności karnej bez zgody izby); niepołączalność stanowisk; można łączyć mandat i funkcje w Radzie Ministrów)

-    prezydent (wybór w głosowaniu powszechnym, daje to silniejszą legitymację, niż wybór przez Zgromadzenie Narodowe; faktyczny wpływ prezydenta na obsadzanie stanowisk np. Ministerstwo Spraw Narodowych; obowiązek informowania prezydenta przez Rząd; inicjatywa ustawodawcza; szczególny tryb ratyfikacji umów międzynarodowych; zwierzchnictwo sił zbrojnych; prezydent ma udział przy wprowadzaniu stanu wyjątkowego, wojennego; zasada kontrasygnaty aktów urzędowych prezydenta; szereg prerogatyw;