• złudne poczucie powszechności zjawiska, również nieuprawnione indywidualizowanie
• łatwość ulegania niemerytorycznej stronie argumentacji np. akceptacja jedynie na podst. stopnia i tytułu naukowego os. argumentującej lub uzyskanego dzięki mediom rozgłosu i pozycji (argumenty ex cathedra)
• akceptowanle/odrzucanie argumentacji jedynie na podstawie jakości przekazu
• nauka
• źródłem wiedzy jest ten, kto pozyskuje ją zgodnie z metodologicznymi wymogami
• podstawowe założenie -* natura jest uporządkowana, poznawalna, wszystkie naturalne zjawiska mają naturalne przyczyny, nic nie jest dowiedzione samo w sobie, wiedza jest wyprowadzana z nabywanego doświadczenia, jeżeli nauka ma pomóc w zrozumieniu rzeczywistego świata to musi być empiryczna, istotą naukowości jest procedura= metodologia
• sama nauka ciągle się zmienia -» odnosi się od odmiennej metodologii a nie konkretnej lub ogólnej wiedzy
• metodologia określa co uznaje się za naukę
• cechy metodologii naukowej to: jawność warsztatu, replikowalność badań, intersubiektywna komunikowalność
obiektywność jako podstawowe kryterium decydujące o tym, czy dany rodź. poznawania zasługuje na miano poznawania naukowego 3 sposoby rozumienia obiektywności:
• wymóg wolności od uprzedzeń
• dot. również wstępnych hipotez
• w pracy naukowej przyjmuje się, że ani spekulacyjne koncepcje, ani zbiory faktów potwierdzonych eksperymentalnie realizowane niezależnie nie prowadzą do wiedzy - trzeba je powiązać - do odrzucania błędnych teorii niezbędna jest empiryczna weryfikacja wyprowadzonych myślowo hipotez
• w diagnozowaniu psycholog raczej poszukuje hipotetycznych wyjaśnień problem niż stara się je weryfikować
• istotnym składnikiem hipotezy jest wskazanie sposobu jej falsyfikacji -ważniejsze jest to czy ją można sprawdzić niż to czy jest prawdziwa
• zdaniem pozytywistów psych, jest raczej paranauką - brak możliwości falsyfikacji założeń
■ wymóg intersubiektywnej sprawdzalności i powtarzalności wyników badania
• człowiek nie rejestruje (rekonstruuje) info. ale buduje (konstruuje) wiedzę z dostępnych mu info. - Dewey, Plaget, Wygotski, Bruner
• poznanie ma zawsze naturę czynną, a ludzie „widzą to, co wiedzą” -efekt poznawania zależy od posiadanych narzędzi poznawczych