uuuunic przemocy w miejscu pracy
Przemoc w miejscu pracy w USA stuła się tak powszechnym zjawiskiem h psychologowie stworzyli kilka terminów dla jej opisu. Agresja ukierunkował iii ii» organizację obejmuje destruktywne zachowania wywołane pewnymi czynnikami organizacyjnymi, takimi jak zwolnienia czy redukcje personelu. Przeiina ukierunkowana na organizację dotyczy konsekwencji, takich jak napad czy zabójnlwu które mogą być wynikiem agresji skierowanej na organizację (0’Leary Kelly Griffin & Glew, 1996).
Badania psychologiczne pozwoliły rozpoznać tendencję do dewiacyjnyi li działań w ramach podstawowych wymiarów zachowań w miejscu pracy U dokonaniu przez przełożonych oceny zachowania 18146 pracowników (sprzedawcom magazynierów, pracowników domów opieki społecznej, usług kurierskich i parkom rozrywki), którzy wykonywali pracę nie wymagającą wysokich kwalifikacji wyodrębniono 8 wymiarów zachowań w miejscu pracy (Hunt, 1996). Na i. wymiary składają się:
• Pracowitość.
• Sumienność.
• Obecność.
• Podporządkowanie się regułom.
• Kradzieże i zażywanie narkotyków.
• Niesforność.
• Elastyczność działań
• Zadania ponadobowiązkowe.
Z przemocą w miejscu pracy związany jest wymiar zwany „niesfornością' na który składają się następujące zachowania agresywne:
• Grożenie lub tyranizowanie pracowników.
• Uderzenie pięścią, kopanie, rzucanie przedmiotami, niszczenie przed miotów.
• Posługiwanie się wulgarnym językiem.
• Działanie irracjonalne lub pod silnym wpływem emocji w przypadku napięć
• Niszczenie lub demolowanie własności firmy.
Jak widać, w żadnym z tych zachowań nie mieści się zabójstwo ani fizyczny atak, ale tendencja do zachowań niesfornych może stwarzać atmosferę przemoc y i stanowić jej zapowiedź.
W innych badaniach określono właściwości osoby, która może dokonać morderstwa w miejscu pracy (Martin, 1994). Mogą to być:
1. Biali mężczyźni powyżej 25 lat, którzy uważają, że zostali skrzywdzeni.
2. Osoby z jakimś epizodem agresywnego zachowania, niską samooceną i izolowane społecznie. Ich umiejscowienie kontroli jest zewnętrzne, a więc obwiniają innych za własne trudności.
3. Osoby uzależnione od alkoholu czy narkotyków, często skłócone z kadrą kierowniczą.
Najlepiej byłoby, gdyby firmy nie zatrudniały osób posługujących się przemocą, ii. jakość obecnych technik selekcyjnych nie zezwala na realizację tego celu. • alyhy nawet wydział ds. pracowniczych dysponował narzędziami zezwalającymi nu rozpoznanie osób o wyżej zaprezentowanym profilu, to nie wszyscy ci ludzie ditkonają aktu przemocy w miejscu pracy. W gruncie rzeczy nikt z tych ludzi nin/c nie zastosować przemocy, jeśli nie pojawią się w organizacji pewne przykre w vdarzenia, jak np. zwalnianie z pracy czy udzielenie surowej nagany.
Psychologowie zalecają kilka działań, które mają zapobiegać przemocy M miejscu pracy. Można szkolić kadrę kierowniczą w rozpoznawaniu pracowników I li innych do posługiwania się przemocą. Trudnym pracownikom można olmiwiW m/nego rodzaju pomoc. Przełożonych można uczyć taktownego przekazywaniu złych w ladoiności, takich jak np. udzielenie nagany dyscyplinarnej czy zwolnienia z pracy, Konkretniejsze wskazówki dotyczące ograniczania przemocy w miejscy piacy dnrniułowała OSHA w 1996 r. Zalecenia obejmują instalowanie wykrywaczy niclalu. winnów alarmowych, dobrego oświetlenia, kamer przemysłowych i odpornych na pociski barier. Organizacja zaleca również zatrudnianie większej liczby strażników (Martin, 1994; Minor, 1995). Jeśli te zalecenia zostaną zrealizowane, wkrótce miejsce piaey nabierze właściwości - oraz związanego z nimi poczucia zagrożenia typowych dla pewnych specyficznych obszarów życia społecznego.
Ponad 10 min ludzi w USA uważa się za alkoholików, chociaż rzeczywista Ich liczba może być jeszcze wyższa. Amerykańska służba zdrowia uważa alkoholizm /u podstawowy czynnik zagrażający zdrowiu, wraz z chorobami serca i rakiem. Alkoholizm jest chorobą, której istota polega na niemożności kontrolowania spożycia alkoholu; po rozpoczęciu picia zatrucie organizmu alkoholem jest nieuniknione. W sensie medycznym alkoholizm jest uzależnieniem, patologiczną zależnością szkodliwą dla zdrowia, która przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu.
Ocenia się, że około 10% amerykańskiej siły roboczej to alkoholicy. Koszty Ich zatrudniania przekraczają 100 mld USD rocznie. Te koszty są związane / absencją, spóźnianiem się, błędami i wypadkami, niską produktywnością i wydajnością, i - często - zwalnianiem niegdyś wartościowych pracowników, w których firma zainwestowała czas i pieniądze. Chociaż alkoholizm niewątpliwie stanowi poważny problem dla amerykańskich pracodawców, nie wszyscy zgadzają się w szacowaniu jego zakresu. Możliwe, że terapeuci, konsultanci oraz kierownicy programów rehabilitacyjnych przeceniają jego zasięg, gdyż ich życie jest ściśle /wiązane leczeniem osób uzależnionych.
Alkoholików można znaleźć na wszystkich szczeblach organizacyjnej hierarchii, '/.godnie z danymi odpowiednich instytucji ponad 70% rejestrowanych alkoholików stanowią osoby uprawiające wolne zawody, ludzie o wysokich kwalifikacjach, czy
407