107518

Ludowa. Tymczasem Niemcy nie mogąc pogodzić się z utratą tej dzielnicy rozpoczęli przygotowania do kontrakcji. W połowie hitego w Trewirze przedłużono układ rozejmowy między koalicją a Niemcami, którym objęto również tereny Wielkopolski, a wojska powstańcze uznano za oddziały koalicji. Niemcy jednak nie zaprzestali przygotowali do działali i zgromadzili na granicy z Wielkopolską poważne siły. lecz ostatecznie traktatem wersalskim tereny Wielkopolski zostały przyznane Polsce.

W styczniu 1919 r. wojska czechosłowackie opanowały część Śląska Geszyńskiego, na te tereny przybyła Komisja Międzysojusznicza dla wyjaśnienia sytuacji, miał się tam odbyć plebiscyt, który zadecydować miał także o losach Spiszu i Orawy. Ostatecznie podziału tych terenów dokonała w lipni 1920 r. Rada Ambasadorów, kiedy to byt młodego państwa wisiał na włosku i panowało przekonanie o nieuchronności upadku Polski - Czechosłowacji przyznano większość spornych terenów, przypadło jej 56 % spornych ziem

Jeszcze w listopadzie 1918 r. nawiązano kontakty z sowietami, którzy uznali niepodległość Rzeczpospolitej. Szybko jednak owe stosunki przybrały inny charakter wobec posuwania się Armii Czerwonej na zachód, zajmującej poszczegóbie ziemie byłej Rosji. W lutym 1919 r. doszło do pierwszych walk między oddziałami polskimi a bolszewickimi. W kwietniu 1919 r. Polacy zajęli Wilno, na przełomie maja i czerwca udało się pokonać wojska ZURL, a tym samym opanować jej ziemie - cała Galicja Wschodiua znalazła się w rękach polskich. Na początku 1920 r. sowieci kilkakrotnie proponowali zawarcie pokoju co zdecydowanie odrzucał Piłsudski, któremu udało się podpisać w kwietniu 1920 r. umowę z atamanem Semenem Petlurą -uznano w niej Ukraińską Republikę Ludową Polska miała dopomóc w utworzeniu państwa w zamian za co miała otrzymać Galicję Wschodmą oraz tereny po rzekę Zbrucz. 25 IV 1920 r. ruszyła polska ofensywa na Ukrainie, która szybko doprowadziła do wycofania się z tych terenów (nie rozbito wroga) Armii Czerwonej i opanowania Kijowa (początek maja). Jednakże główne siły sowieckie stacjonowały na Białomsi. skąd w połowie maja ruszyła kontrofensywa z tnidem powstrzymana przez Polaków. Na przełomie maja i czerwca Armia Czerwona uderzyła na Ukrainie, wojska polskie rozpoczęły odwrót, za nimi podążały wojska sowieckie tworząc na zajętych ziemiach podległą Rosji bolszewickiej administrację - w lipni w Białymstoku powstał Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski. Polsce nie udało się uzyskać pomocy militarnej ze strony zachodu, a jedynie pomoc dyplomatyczną zaproponowała GB - granica między państwami maiła przebiegać na tzw. linii Curzona (XII 1919), na co nie wyrazili zgody sowieci. 16 VIII 1920 r. wojska polskie rozpoczęły udaną kontrofensywą z nad Wieprza odrzucając wojska sowieckie od stolicy. We wrześniu ruszyła ofensywa polska nad Niemnem. W październiku rozpoczęto rokowania pokojowe w Rydze zakończone podpisaniem układu pokojowego 18 III 1921 r.. ustalającego granice między państwami i przekreślającego koncepcję federacji.

Rówiueż Górny Śląsk udało się przyłączyć w wyniku walki zbrojnej - już pod koniec 1918 r. zaczęły tam wybuchać strajki robotnicze, tłumione przez Niemców obawiających się włączeiua tych trenów do Polski I Powstanie Śląskie wybuchło z 16 na 17 VIII 1919 r. odnosząc sukces tylko w kilku miejscach. Po paru dniach Niemcy przystąpili do kontrakcji, co doprowadziło do upadku powstania już 24 VIII. W styczniu 1920 r. zgodnie z postanowiemami traktatu wersalskiego na te tereny przybyły wojska sojusznicze, które miały utrzymać porządek oraz czuwać nad planowanym plebiscytem. Sejm polski aby przekonać miejscową ludność za opowiedzeniem się za Polską w lipcu 1920 r. uchwalił ustawę o autonomii Śląska - ustanowiono Sejm Śląski, który decydował o wszystkich sprawach prócz wojska, skarbu i polityki zagranicznej. 17 VIII 1920 r. wybuchło II Powstanie Śląskie - me atakowano miast gdzie stacjonowały wojska koalicji, usuwano natomiast policję i władze niemieckie na prowincji. Akcja powstańcza została zakończona 25 VIII, na wezwanie Wojciecha Korfantego, który stał na czele Komisariatu Plebiscytowego. Uzyskano zgodę państw zachodiuch na likwidację niemieckiej policji oraz na przyśpieszenie terminu plebiscytu. 20 III 1921 r. odbył się plebiscyt na Śląsku, w którym udział mogły brać osoby tylko tam urodzone (Niemcy dowieźli znaczną ilość byłych mieszkańców tych terenów aby mogli oni głosować za przyłączeniem tych terenów do państwa memieckiego). 60 % głosów padło za przyłączeniem Śląska do Niemiec, co spowodowało wystąpienie Niemców z żądaniem przyłączenia całego tego obszaru do ich państwa. Z 2 na 3 V 1921 r. wybuchło III Powstanie Śląskie, którego dyktatorem został Korfanty. Do 10 maja powstańcy mieli przewagę, późiuej do kontrakcji przystąpili Niemcy. W czerwcu podpisano układ mocą którego zarówno wojska niemieckie jak i powstańcze musiały opuścić sporne tereny, o których podziale zadecydowały państwa zachodnie dzieląc je w październiku 1921 r. - Polska otrzymała 29 % obszaru plebiscytowego (ponad 3200 km kw. i 946 tys. ludności, a także znaczną ilość zakładów przemysłowych i kopalń (76 % kopali) i 50 % hut).

GŁÓWNE UGRUPOWANIA POL1YTCZNE W POCZĄTKACH II RZECZPOSPOLITEJ

Do partii prawicy społecznej należała przede wszystkim Narodowa Demokracja, czyli endecja, od 1919 r. Związek Ludowo-Narodowy (ZLN), którego program opierał się na nacjonalizmie. Domagano się rozszerzenia polskiego stanu posiadaiua kosztem miuejszości narodowych w szczegóbiości na kresach i w miastach, które miały być opanowane przez Żydów hamujących rozwój polskiego stanu średniego. Żądano ubezpieczeń społecznych dla robotników, społeczeiistwo miało być wychowane w duchu religijnym i narodowym. Ustrój państwa miał się opierać na demokracji parlamentarnej. Wszystkie wyznania w Polsce miały