gdzie V oznacza objętość molową, TKR temperaturę kiytyczną a k jest stałą dla wielu substancji przyjmująca wartość około 2.1_[erg mol~3 2 •/<"'].
Zależność napięcia powierzcliniowego roztworów od temperatury może mieć bardziej złożoną postać i jest celem badań. Z jej postaci można wyciągać wnioski dotyczące struktury warstwy powierzchniowej i jej zmiany z temperaturą.
Skład warstwy powierzchniowej roztworów jest odmienny od składu jego wnętrza. W częściej spotykanym przypadku, gdy cząsteczki rozpuszczalnika i substancji rozpuszczonej przyciągają się słabiej od cząsteczek rozpuszczalnika między sobą, cząsteczki substancji rozpuszczonej są wypychane na zewnątrz fazy i warstwa powierzcliniowa zawiera ich więcej. Różnica ilości moli substancji rozpuszczonej w jednostkowej ilości moli rozpuszczalnika w próbce pobranej z wnętrza roztworu i jej powierzchni, podzielona przez wielkość tej powierzchni nazywa się nadmiarem powierzchniowym Gibbsa :
n2 ~n2 _ T-<1)
” 1 2 •
S
Jest on funkcją aktywności substancji rozpuszczonej a2 oraz napięcia powierzcliniowego, co ujmuje równanie adsorpcji Gibbsa:
2. CEL ĆWICZENIA:
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie napięcia powierzchniowego dla roztworu n-butanolu w wodzie, oraz zbadanie zależności napięcia powierzcliniowego od stężenia n-butanolu (w stałej temp.) i zależności napięcia powierzchniowego od temperatury (przy stałym stężeniu n-butanolu).
3. ZADANE PARAMETRY:
Dany jest roztwór n-butanolu w wodzie o stężeniu 5%. Należy wyznaczyć napięcie powierzchniowe r-ru wyjściowego, o rozcieńczeniu 4-krotnym, o rozcieńczeniu 16-krotnym oraz czystej wody (wszystko w stałej temperaturze) - do zależności nap. pow. od stężenia. Należy też wyznaczyć napięcie powierzclmiowe r-ru w temperaturze od ok. 20 °C do ok. 45 °C z odstępami pięciostopniowymi (wszystko przy jednakowym stężeniu) - do zależności nap. pow. od temperatury.
4. SPOSÓB WYKONANIA ĆWICZENIA:
A. METODA PĘCHERZYKOWA:
1. Przygotowanie r-ru - umieszczenie w termostacie, ustalenie temperatury, wcześniej ewentualne usunięcie emulsji.
2. Kalibracja katetometru.
3. Zetknięcie końca kapilary z badanym roztworem.
4. Zanurzenie końca kapilary na żądaną głębokość (kontrolowaną poprzez odczyt z katetometru).
5. Wyzerowanie wskazania manometru.
2