108204

były one akceptowane, bo były powiązane z ruchem Solidarności; strajki zaczęły się później.

Urynkowienie i liberalizacja gospodarki (najważniejsze zmiany wprowadzone, zmiana „reguł gry"):

-    uwolnienie cen i likwidacja luki popytowej;

-    otwarcie granic na obroty handlowe;

-    demonopolizacja - to także wolność zakładania firm i likwidacja monopolu takich firm jak centrale handlu zagranicznego -> wzrost importu realizowanego przez szereg małych firm;

-    wprowadzenie swobody działalności gospodarczej.

Bardzo ważna reforma: Prywatyzacia

-    Różne metody - np. bardzo powoli w Chinach, bardzo szybko w Rosji (i w Polsce)

-    W Polsce na początku wprowadzono szybkie reformy i dzięki temu szybko weszliśmy na ścieżkę wzrostu.

-    Prywatyzacja założycielska i prywatyzacja kapitałowa, jako najważniejsze formy prywatyzacji.

-    Brak powszechnej reprywatyzacji (reprywatyzacja - oddawanie majątku dawnym właścicielom) - w Polsce nie wprowadzono powszechnej reprywatyzacji, mimo że kolejne rządy starały się tego dokonać - nie udało sie ze względu na historyczne zaszłości, ziemie należałoby oddać głównie Niemcom, a kraje reprywatyzujące nie pozwalają na oddawanie swoich ziem obcokrajowcom.

-    Wolne tempo prywatyzacji „socjalistycznych przemysłów"

uwarunkowania społeczne i polityczne.

-    Fiasko ograniczonego Programu Powszechnej Prywatyzacji 1995r -wyceniono majątki i przyznano obywatelom możliwość odbioru swoich własności poprzez udział we własności państwowej - fiasko, bo udziały były niewielkie.

-    Prywatyzacja jako wynik przetargu politycznego - nie można analizować procesu reform w oderwaniu od czynników politycznych.

-    J. Stiglitz o prywatyzacji w Rosji: „anarchiczna kradzież wszystkiego wszystkim". Wysoka ocena procesów reform, w tym prywatyzacji w Polsce.

3. Nowe podejście do reform gospodarczych

Wybór rynkowej drogi transformacji w krajach post-socjalistycznych - „konsens (konsensus) waszyngtoński" - nazwa stąd, że reformy wywodzą się jeszcze z Ameryki Łacińskiej.

Nowe spojrzenie na reformy:

-    doświadczenia procesu transformacji krajów post-socjalistycznych,

-    rozwój badań instytucjonalnych.

Reformy „drugiej generacji” - są potrzebne, bo prywatyzacja i uwolnienie cen nie wystarczy, zwłaszcza jeśli mamy korupcję itp. - pod nieodpowiednim naciskiem reformy podstawowe mogą przynieść więcej szkody niż pożytku dla społeczeństwa.

Reformy „drugiej generacji” miały na celu:

-    zmniejszenie korupcji,

-    uniezależnienie instytucji monetarnych i fiskalnych od grup nacisku.