101779

(...)

Po pierwsze zatwierdzamy wszelkie prawa i przywileje... poszczególnych ziem Królestwa Polskiego, które obejmujemy. (...) Przyrzekamy, że nie będziemy obsadzać grodów obcymi. (...) Obiecujemy, że szlachtę naszą, która wpadnie w niewolę na wyprawach poza granicami państwa... wykupimy. (...) W przypadku zaś w którym wróg królestwa jakąkolwiek ziemię najechał a szlachcic tej ziemi z tym wrogiem w jej granicach walczył to w wypadku gdyby wpadł on w niewolę obiecujemy go wykupić.

PRZYWILEJ PIOTRKOWSKI.

KRAKÓW 29 LUTEGO 1388, WŁADYSŁAW II JAGIEŁŁO

(ŹRÓDŁO: CODEX EPISTOLARIS SAECULI DECIMI QUINTI,T. II, NR 12)

(...)

Po pierwsze stwierdzamy, że wszystkie ... miejsca święte i kościoły we wszystkich ich prawach i wolnościach ...nadal chcemy widzieć. Możnym świeckim ziem królestwa naszego wszystkie prawa... potwierdzamy i utrzymujemy. Jeżeli zaś jakiś urząd świecki czy kościelny stanie się wolny, żadnym obcym ziemianinem, ale dobrym szlachcicem żyjącym w tej ziemi, w której urząd się opróżnił, obsadzimy... Również żadnego zamku, czy twierdzy człowiekiem obcego rodu czy innej nacji... nie obsadzimy. ... Bronić granic Królestwa Polskiego rzeczona szlachta ... obiecuje z własna stratą i własnym kosztem. W przypadku gdyby wróg królestwa naszego ... ziemie rzeczonego królestwa najechał i w takiej wojnie w granicach królestwa odbytej, ziemianin jakiś brał udział, tegoż ziemianina w razie jego niewoli wykupimy..., jeśli by zaś na wyprawie poza granicami państwa szlachcic w niewolę wpadł, albo w czasie jego nieobecności w czasie takiej wyprawy szkoda mu była wyrządzona, obiecujemy mu to wynagrodzić. ... Potwierdzamy ponadto wszystkim kmieciom naszym, że ... zobowiązani są tylko do płacenia raz w roku dwóch groszy ...z lana... co przez ... Ludwika króla Węgier zostało postanowione. (...) Ustanawiamy również, że w żadnej ziemi naszych sędziów bez zgody baronów naszych nie ustanowimy,. (...) Na koniec postanawiamy, że nie będziemy odbywać żadnych postojów, a gdyby kiedyś zatrzymał się nasz orszak królewski w jakimś miejscu to potrzeby nasze własnymi pieniędzmi naszymi pokrywać. (...)

PRZYWILEJ CZERWIŃSKI.

CZERWIŃSK 23 LISTOPADA 1422, WŁADYSŁAW II JAGIEŁŁO (ŹRÓDŁO: VOLUMINA LEGUM, T. I, S. 82)

(...)

Przyrzekamy... na początek, że nigdy... bez corocznej zgody i przyzwolenia prałatów i baronów Królestwa naszego, monety, tak bieżącej w Królestwie naszym albo innej obcej, a także nowejwybijać, ani psuć nie będziemy Pozatem postanawiamy..., że poddanym naszym, jakiegokolwiek stanu by nie byli, rzeczonego Królestwa Polskiego, jej dóbr nie odbierzemy ani nie skonfiskujemy, ani my, ani nikt z naszych urzędników... zanim wpierw sprawy tej sędziowie nasi razem ze szlachtą i baronami, nie rozsądzą i wyroku nie wydadzą. (...) Poza tym... nie chcemy aby sędziowie w ziemi w której sprawują swój urząd, zajmowali stanowisko starosty. (...) Prócz tego... stanowimy, aby... żadna inna, oprócz bieżącej i powszedniej w rzeczonym Królestwie, moneta nie była, przez poborców naszych, żądana.

STATUT WARCKI.

WARKA 28 PAŹDZIERNIKA 1423, WŁADYSŁAW II JAGIEŁŁO (ŹRÓDŁO: VOLUMINA LEGUM, T. I, S. 71)