109213

dotyczące nieruchomości, co jednak nie wyklucza jej zasiedzenia. Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną. Dłużnik możejednak zrzec się prawa korzystania z zarzutu przedawnienia, ale tylko po upływie terminie zakończeniu przedawnienia. Wówczas powstaje sytuacja, jak gdyby roszczenie się nie przedawniło.

Terminy Przedawnienia

Ogólne terminy przedawnienia (zawarte w części ogólnej KC) przedstawiają się następująco:

•    dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 3 lata;

•    dla roszczeń o świadczenie okresowe (np. czynsz najmu, odsetki) - 3 lata;

•    dla pozostałych roszczeń oraz roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym, poza roszczeniami okresowymi należnymi w przyszłości -10 lat.

Szczegółowe terminy przedawnienia poszczególnych rodzajów roszczeń zawierają dalsze księgi kodeksu oraz liczne ustawy szczególne (np. dla roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych art. 442¹ KC).

Początek Biegu Terminu Przedawnienia

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się co do zasady od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (np. dla roszczeń z określonym dniem płatności - od dnia płatności).

Zawieszenie Biegu Przedawnienia

Zarówno przed jak i po rozpoczęciu biegu przedawnienia mogą pojawić się sytuacje, które obiektywnie uniemożliwiają wierzycielowi wykonywanie swych uprawnień w stosunku do dłużnika. Przeszkody te mogą utrzymywać się przez dowolnie długi okres. By zapobiec oczywistemu pokrzywdzeniu wierzyciela, którego roszczenie mogłoby się przedawnić zanim uzyskałby faktyczną możliwość jego dochodzenia, ustawa w niektórych przypadkach zatrzymuje bieg przedawnienia lub uniemożliwia jego rozpoczęcie. Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

•    co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;

•    co do roszczeń, które przysługują osobom nic mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;

•    co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu -

przez czas trwania małżeństwa,

•    co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.

Po ustaniu przeszkody przedawnienie biegnie dalej z uwzględnieniem okresu pomiędzy rozpoczęciem biegu, a powstaniem przeszkody (innymi słowy do biegu terminu przedawnienia nie wlicza się okresu od powstania do ustania przeszkody).