109421

Napięcie międzyfazowe - napięcie między dwoma nie mieszającymi się cieczami (Oab ⁼ <*a + <*»)•

Kropla cieczy umieszczona na powierzchni ciała stałego lub cieczy nie mieszającej się z cieczą badaną może zachowywać się na dwa sposoby. Pozostanie w postaci bardziej lub mniej kulistej (brak zwilżania), lub rozleje się pod postacią cienkiej błonki (rozlewanie). Te dwa zjawiska bada się za pomocą określania kąta zwilżania ©. Wartość jego cosinusa (B = cos 0) określa stopień zwilżania ciała stałego przez ciecz.

Ciecz o napięciu powierzchniowym mniejszym rozlewać będzie się po powierzchni cieczy/ciała stałego o większym napięciu powierzchniowym (zjawisko odwrotne jest niemożliwe).

W przypadku adsorpcji cząsteczek związków powierzchniowo czynnych na powierzchni ciała stałego może ulec zmianie zdolność zwilżania powierzchni. Następuje częściowa hydrofilizacja powierzchni hydrofobowej lub odwrotnie, a wielkość kąta zwilżania zależy od własności ZPCz i ich stężenia w roztworze.

Czyste ciecze nie tworzą pian trwałych (piana ma własności gazu). Zdolność do wytwarzania piany jest jedną z głównych własności roztworów substancji powierzchniowo czynnych. Piana umożliwia usuwanie powierzchni hydrofobowych przez zmianę jej właściwości, a następnie usunięcie z roztworu.

IV. Klasyfikacja środków powierzchniowo czynnych:

1.    Związki anionowe (mydła alkaliczne, metaliczne, aminowe):

-    kw. karboksylowe,

-    siarczany,

-    alifatyczne kw. sulfonowe,

-    alkiloaromatyczne kw. sulfonowe,

-    mieszane hydrofitowe grupy anionowe.

2.    Związki kationowe:

-    sole amin,

-    czwartorzędowe związki amoniowe,

-    inne zasady azotowe.

3.    Związki niejonowe:

-    etery z grupami zwiększającymi rozpuszczalność,

-    estry,

-    amidy,

-    pochodne zawierające kilka grup funkcyjnych.

4.    Związki amfolityczne:

-    związki zawierające grupy aminowe i karboksylowe,

-    związki zawierające grupy aminowe i siarczanowe (estrowe),

-    związki zawierające grupy aminowe i alkilowe kw. sulfonowe,

-    związki zawierające grupy aminowe i aromatyczne kw. sulfonowe,

-    związki zawierające inne kombinacje grup kwasowych i zasadowych.

5.    Emulgatory nierozpuszczalne w wodzie.