109823

obciążeniu prędkość obrotowa może osiągnąć niebezpiecznie dużą wartość- stąd też silniki te muszą pracować z pewnym obciążeniem. Duże zmiany prędkości obrotowej n przy zmianach momentu w zakresie M = (HM„ są podstawową właściwością silnika szeregowego. ROZRUCH SILNIKA. W chwili włączenia silnika do sieci jego prędkość n=0 i SEM E = 0. Pobieramy wówczas prąd rozruchowy I_r = U/R_łc osiąga przy U = U„ war tość I, = (2(H30)In powodując szkodliwe iskrzenie na komutatorze gwałtowne uderzenie mechaniczne pochodzące od dużego momentu rozruchowego oraz chwilowe chrże spadki napięcia w sieci zasilającej - nie pożądane dla innych odbiorników do niej przyłączonych. Ograniczenie prądu rozruchowego uzyskuje się przez włączenie na czas rozruchu szeregowego z twornikiem rezystora R_r wówczas. I_r= (U)/(R,_C+R_r). Wartość rezystancji R, oblicza się wychodząc z wymaganej wartości momentu rozruchowego M_r. Prąd rozruchowy I_r będzie miał wartość najmniejszą wtedy gdy strumień O bedzie największy. Stąd też w chwili rozruchu rezystor rozruchowy R, ustawić należy na R, _nuu a rezystor regulacyjny na R_n = 0 • w silnikach bocznikowych i R_n = w silnikach szeregowych.

CHARAKTERYSTYKI MECHANICZNE Zależność między prędkością obrotową silnika i jego momentem

n=f(M) nosi nazwę charakter, mechanicznej. W układzie współrzędnym prostokątnym w celu graficznego przedstawienia zależności można wykorzystać wszystkie cztery ćwiartki. Jeśli punkt pracy silnika określony jego współrzędnymi n i M znajduje się w 1 ćwiartce oznacza to że wytwarza moment M w ktenmku zgodnym z kienuiktem mchu wskaż, zegara r obraca się w tym samym kienmku. Jest to spotykane gdy silnik napędza pewne urządzenie np. podnosi wyciąg do góry. Przejście z ćwiartki 1 do 2 oznacza że silnik nadal obraca się w tym samym kierunku lecz wytwarza moment skierowany przeciwnie (np. silnik tramwaju w czasie liamow^rania). Przejście z 1 do 4 ćwiartki oznacza że silnik wytwarza moment nadal w kierunku dodatnim lecz jakaś zewnętrzna przyczyna przezwyciężając ten moment pow^oduje wirowanie w kierunku przeciwnym np. przy opuszczaniu wyciągu. Przejście z 1 do 3 ćwiartki oznacza normalną zmianę kierunku prędkości obrotowej silnika. Tak więc 1 i 3 ćwiartki oznaczają pracę silnika, a 2 i 4 różne przypadki lramowrania. Piurkt przecięcia charakterystyki mechanicznej silnika n=f(M) z osią momentów wyznacza moment rozwijany przez silnik wówczas gdy wirnik nie obraca się. Moment ten nazywamy momentem rozruchowym. REGULACJA PRĘDKOŚCI OBRO. SILNIKÓW PRĄDU STAŁEGO.

Prędkość obrotowy wszytskich typów' sihuków' prądu stałego określa zależność n= (U-IiCRk+RtDACmO). Uwzgędniajać że moment wytwarzany przez silnik zależy od strumienia i prądu twornika wzór ten można przekształcić do postaci.

n=(U/(Ci;<I>))- (M(R,_c+R_r))/(CnCM<D²) Wzór ten jest słuszny zarówno da silników bocznikowych jak i szeregowych. Dla silnika bocznikowego jest to równanie charakterystyki mechanicznej n = f(M) przy stałych parametrach U, R_f, O. W srlniku szeregowym strumień me może być traktowany jako stały parametr w równaniu cliarakterystyki mechanicznej gdyż jego w^rartość zależy od prądu twornika, a więc i od momentu. Zależność str umienia od prądu ma postać zbliżoną do krzywej magnesowania. W zakresie małych wartości prądu przy których nie występuje nasycenie stali strumień jest proporcjonalny do prądu i wzór na prędkość obrotowy można przedstawić w postaci następującej.

"TT '**’**

gdyż M= CmOI, k<D²