Rys. 8. Prędkość obrotowa w funkcji prądu.
Przy nadmiernym zmniejszeniu strumienia głównego silnik może pracować niestabilnie, zmniejszenie strumienia do wartości remanentu skutkuje wzrostem prędkość obrotowa kilkakrotnie i silnik zaczyna się wówczas rozbiegać.
c) Silnik szeregowy
Regulację prędkości silnika szeregowego można dokonywać przez zmianę napięcia zasilania. W silniku szeregowym przepływ wzbudzenia równy jest przepływowi twomika. Ze względu na dużą zmienność strumienia prędkość zmienia się w szerokim zakresie.
(13)
U - (Ri - R<i)h
c<D
Zmiany prędkości obrotowej silnika można uzyskać min. przez podwyższanie napięcia zasilania lub obniżenia napięcia zasilania poprzez włączenie w obwód rezystora regulującego.
Rys. 9. Zależność prędkości obrotowej od napięcia.
Włączenie w obwód twomika rezystancji regulacyjnej Ra powoduje zmniejszenie prędkości obrotowej (przy niezmienionym M=const. I=const. <D=const.), jednak taki sposób regulacji jest nieekonomiczny, ponieważ straty wynoszą tyle procent mocy znamionowej o ile zmniejszyła się prędkość obrotowa. Regulacja poprzez wstawienie dodatkowej rezystancji regulacyjnej Ra powoduje zmianę prędkości tylko w dół.
Zmiana prędkości poprzez regulację napięcia sieci zasilającej odbywa się bez strat w silniku. Jednak taki sposób zmiany prędkości jest droższy, ponieważ wymaga zastosowania oddzielnej prądnicy zasilającej. Zmiany prędkości mogą odbywać się w kierunku zwiększania i zmniejszania prędkości obrotowej. Zastosowanie tyrystorowych regulatorów napięcia, pozwala regulować napięcie zasilania w szerokim zakresie bez większych strat.
Skokową zmianę prędkości można uzyskać przez zmianę połączenia z szeregowego na równolegle dwóch silników napędzających jedno urządzenie, taka zmiana połączeń powoduje skokową regulacje prędkości w stosunku 1:2. W pojazdach trakcyjnych znajduje się 6 jednakowych silników, które mogą być łączone w układy 6 szeregowo, po 3 szeregowo, po 2 szeregowo. Taki system regulacji jest ekonomiczny gdyż nie występują straty mocy na rezystancjach.
6