101876

3) Kaitezjusz

Przesłanki filozoficzne XVI/XVII wiek:

1)    Racjonalizm- antyirracjonalizm. Wiedzę zdobywamy dzięki przyrodzonym drogom poznawczym, dzięki rozumowi w odwołaniu do bytów przyrody. Wiąże się z tym wiara w człowieka, że człowiek sam może zdobyć wiedzę np. bez łaski, objawienia.

2)    Oddzielenie wiary od wiedzy. Wiara nie ma nic wspólnego z wiedzą. Bez względu na wyznanie, można współpracować na poziomie wiedzy

3)    Odrzucenie pytań poznawczo-jałowych np. o istotę izeczy

Wiara w człowieka wiąże się z odrzuceniem autorytetów: kościoła, świętych, wiary.

Podstawowe kategorie:

Przy czy nowość- każde zdarzenie wśwńecie ma swoją przyczynę Substancjowość- świat jest zbudowany z substancji

Autorytet matematyki- wzór nauki (logika, spójność, niezapizeczalność). Z użyciem aksjomatów buduje się systemy. Matematyka jest narzędziem dla innych nauk.

Wprowadzono pomiar matematyczny (Galileusz). Tylko to jest naukowe co da się zmierzyć.

Nowe pierwiastki myśli filozoficznej:

Nowy stosunek do wiedzy- wiara w wiedzę i postęp, „Tyle możemy ile wiemy”. Wcześniej filozofia nie miała zastosowania w praktyce. Wiedza ma konsekwencje w praktyce.

Do tej pory episteme — filozofia

Od XVI-X VII wieku episteme - filozofia + nauki szczegółowe. Nauki szczegółowe również wyjaśniają świat

Filozofia w tym okresie dostaje nowe zadania:

1)    Stworzenie jasnego i wyraźnego obrazu świata i Boga

2)    Stworzenie nowego obrazu człowieka. Widzi się człowieka jako podmiot poznania

3)    Stawia się jej zadanie teoriopoznawcze- uprawomocnienie nauki, określenie im miejsca i statusu.

Franciszek Bacon- twórca empiryzmu.

Filozofia wyspowa jest związana w empiryzmem.

Fmpiryzm- pogląd, który uznaje, że doświadczenie jest jedynym lub decydującym czynnikiem w kształtowaniu wiedzy (odwołanie się do zmysłów).

Empiryzm nieodłącznie wiąże się z uznaniem apektów:

0)    Poznanie zmysłowe jest obiektyw ne

1)    Istnieją czyste fakty (nage), czyste doświadczenie, takie zdarzenia, które w sposób czysty, niezakłócony są odbierane przez człowieka.

Sam fakt nie jest episteme, potrzeba jeszcze wiedzy. Wiedza musi mieć charakter ogólny, a więc potrzebna jest wiedza naukowa.

2)    Upraw omocnienie indukcji, czyli uogólnienia, bo episteme musi mieć charakter ogólny.

Został również odkryty eksperyment. Potrzebna jest hipoteza- przypuszczenie, że coś przebiega tak czy inaczej. Wynik eksperymentu potwierdza lub zaprzecza hipotezie.

Możemy poznać tylko to, o czym sami pomyślimy. Przyroda sama nam nic nie przekazuje. Uczony musi zapytać prcyrodę w ekspetymencie.

To jest lawinowy rozwój nauki.

Planowana obserwacja przyrody. W sposób intelektualny zakreśla się granice interesującego obiektu.

Bacon zwrócił uwagę, że w nauce trzeba podejmować zadania destrukcyjne, eliminować błędy z naszego myślenia, zafałszowania.

Trzeba eliminować:

1)    Idole gatunkowe, związane z tym. że jesteśmy ludźmi np. myślenie przyczynowo-skutkowe (doszukujemy się)

2)    Idole indywidualne

3)    Idole wynikające z tradycji filozoficznych (myślimy na bazie koncepcji, które mogą być fałszywe)

4)    Związane z kontaktami międzyludzkimi i językiem.

I    etap: Oczyszczenie nauki z zafałszowań

II    etap: Konstrukcja

III    etap: Zbieranie danych

IV    etap: Indukcja- uogólmenie zebranych informacji

2