Środowiskiem naturalnym nazywamy zespół naturalnych elementów, które są ze sobą powiązane, a jednocześnie otaczają organizmy żywe. Środowisko ma ciągły wpływ na człowieka, ale jednocześnie człowiek ciągle oddziaływuje na środowisko.
Eksploatacja węgla kamiennego może być prowadzona metodą odkiywkową lub też metodą głębinową Niezależnie od sposobu eksploatacji górnictwo węgla kamiennego ma bardzo duży wpływ na środowisko naturalne i jego poszczególne elementy.
Podziemne kopalnie węgla kamiennego mają wpływ na
wody powierzchniowe (zasolenie, obniżenie poziomu wody i wysychanie zbiorników), wody podziemne (zanieczyszczenie, zmiana warunków hydrogeologicznych), powierzchnię ziemi (odkształcenia i podtopienia terenu, zmianę stosunków wodnych gleby, składowanie odpadów).
powietrze (emisja gazowa z palących się hałd),
krajobraz, florę i faunę, wartości kulturowe - w zależności od lokalizacji prowadzonej działalności górniczej.
Wybrane rodzaje oddziaływań na środowisko górnictwa węgla kamiennego
D3 |
Wyszczególnienie |
Jednostki | ||
i. |
Odprowadzenie wód dołowych - średnia ilość na rok |
103m3/rok |
213540 |
187113 |
2. |
Odprowadzenie wód dołowych - średni ładunek soli |
t/rok Cl' + SO42' |
1360448 |
1274632 |
3. |
Odprowadzana ilość ścieków |
103 m3/rok |
52349 |
44824 |
4. |
Ilość ścieków oczyszczonych w oczyszczalni kopalnianej |
103 m3/rok |
36787 |
37493 |
5. |
Ilość ścieków przesłana do oczyszczalni miejskich |
103 m3/rok |
16389 |
8829 |
6. |
Ilość wydobywanej skali płonnej |
103 ton/rok |
3428 |
3748 |
7. |
Ilość odpadów przeróbczych |
103 ton/rok |
38510 |
38981 |
8. |
Powierzchnia do zrekultywowania |
ha/rok |
2594 |
2608 |
9. |
Ilość odpadów zagospodarowanych |
103 ton/rok |
34080 |
29567 |
10. |
Ilość odpadów lokowanych pod ziemią |
103 ton/rok |
7131 |
6150 |
11. |
Powierzchnia zrekultywowana |
lta/rok |
313 |
384 |
12. |
Wielkość emisji pyłów |
kg/rok |
1147601 |
868984 |
13. |
Powierzchnia objęta osiadaniami |
ha/rok |
25180 |
24753 |
Wpływ na wody powierzchniowe
Zmiana stosunków wodnych może nastąpić w wyniku procesów naturalnych oraz w wyniku zmian antropogenicznych (działalności człowieka). Zmiany naturalne są bardzo powolne i długotrwałe. Natomiast zmiany antropogeniczne, szczególnie na obszarach silnie zainwestowanych mogą być bardzo intensywne i dynamiczne.
Wpływ na wody powierzchniowe związany jest ze zrzutem wód kopalnianych, ścieków oraz wód chłodniczych z elektrowni. Wody chłodnicze z elektrowni uznaje się umownie za czyste, gdyż tylko w niewielkim stopniu zanieczyszczają wody powierzchniowe. Powodują one natomiast podniesienie temperatuiy w zbiornikach do których zostają odprowadzone i mogą oddziaływać negatywnie na ich florę i faunę. Efektem zrzutu do cieków dużych ilości wód kopalnianych mogą być zaburzenia reżimu hydrologicznego tzn. zmiany naturalnego reżimu odpływu. Zmniejszenie ilości wody odprowadzanej do cieków powierzchniowych może być wywołane ograniczeniem wydobycia węgla, a więc jednocześnie z mniejszą liczbą prac odwodnieniowych. Jednak efekt ten nie jest proporcjonalny, ponieważ zaprzestanie wydobycia węgla nie zawsze wiąże się z przerwaniem prac odwodnieniowych.
Na wskutek prowadzonej eksploatacji węgla kamiennego może nastąpić utrata więzi hydraulicznej pomiędzy wodami powierzchniowymi a wodami podziemnymi. Wskutek prowadzonych prac