110928

Obywatelstwo UE nie zastępuje obywatelstwa narodowego, lecz je uzupełnia. Jest to w pewnym sensie dodatek, ponieważ nie wiążę się z nim taki katalog uprawnień jak z obywatelstwem narodowym. Prawa obywatelstwa UE (zawarte w Karcie Praw Obywatelskich UE):

-    prawo do przemieszczania i osiedlania w całej UE

-    prawo do biernego i czynnego uczestniczenia w wyborach do PE, zgromadzeń lokalnych

• prawo do korzystania z opieki dyplomatycznej i konsularnej w państwie, w którym nie ma przedstawicielstwa dyplomatycznego lub konsularnego naszego państwa, ale jest taka jednostka należąca do innego państwa - członka UE

-    prawo do petycji skierowanej do PE

-    prawo do zwracania się do RPO w UE

-    prawo do współtworzenia frakcji na poziomie europejskim

Można posiadać:

-    jedno obywatelstwo państwowe

-    wielokrotne obywatelstwo

Obywatelstwo narodowe podlega sukcesji. Sukcesja oznacza, że w miejscu państwa-poprzednika pojawia się państwo-następca/sukcesor(-zy) i przejmuje różnego rodzaju zobowiązania -> prawo niwę o sukcesji państw:

-    istnieje gwarancja prawa do obywatelstwa w razie sukcesji, tzn. jeśli jednostka posiadała obywatelstwo poprzedniego państwa to musi też otrzymać obywatelstwo nowego państwa. Sukcesja nie może prowadzić do braku obywatelstwa. Zakłada się, że osoba mająca stałe miejsce zamieszkania na terytorium podlegającym sukcesji nabywa obywatelstwo sukcesora.

-    musi być chroniona wola jednostki - każde państwo zaangażowane w sukcesję ma obowiązek przyznania opcji jednostkom mającym właściwy związek z tym państwem - tak, by jednostki nie stały się bezpaństwowcami

-    prawo opcji, czyli wyboru obywatelstwa może być ograniczone do pewnego czasu

-    gwarancja zachowania jedności rodziny w stosunku do dzieci urodzonych po sukcesji - nabywają one obywatelstwo tego państwa, na terytorium którego się urodziły

-    zakaz podejmowania arbitralnych decyzji dot. obywatelstwa

CUDZOZIEMCY

To osoby nie posiadające obywatelstwa państwa, w którym przebywają. Często w prawie państwowym wyróżnia się i przestrzega prawa bezpaństwowców. Z drugiej strony, w przypadku organizacji, np. UE uznaje się obywateli państw członkowskich, a nie państw trzecich (spoza UE) -> zgodnie z traktatem z Schengen, bariery istnieją na zewnętrznych, a nie wewnętrznych granicach.

1

•    Obowiązek wizowy, który jest ustalany na poziomie UE, a nie państw

•    Konieczność wydawania paszportów w przypadku podróży do państw trzecich

•    Podróżowanie na podstawie dokumentu osobistego wewnątrz UE

•    Tylko cudzoziemcom można przyznać azyl, uznać ich za uchodźców lub ograniczyć ich pewne prawa

•    Istnieje minimalny standard ochrony cudzoziemców, który mówi m.in. o ochronie przed wydaleniem

KPM podjęła prace dotyczące wydalenia cudzoziemców, jednak prace się jeszcze nie zakończyły.