111160

Funkcje:

•    sąd o kompetencji dobrowolnej - na podstawie zawartego pizez strony zapisu na sąd (kompromisu) lub na podstawie odpowiedniej klauzuli w' UM - zajmuje się wszystkimi sporami wynikłymi z powyższych UM,

•    sąd o kompetencji obowiązkowej - na podstawie klauzuli fakultatywnej,

•    doradca prawny ONZ - wydaje opinie doradcze.

•    sąd polubowny - przekae.r aeąuo et bono na życzenie stron.

Postępowanie:

Składa się z dwóch części - pisemnej i ustnej. Rozpraw-a jest publiczna, chyba że MTS postanowi inaczej lub poproszą go o to strony. Rozprawą kieruje prezes, wiceprezes lub najstarszy wiekiem sędzia. Przedstawiciele stron korzystają z immunitetów i przywilejów.

Wyrok zaoczny - wydawany na wniosek strony, gdy druga strona nie stawiła się. MTS w takiej sytuacji musi jednak zbadać swoja kompetencję i uzasadnienie prawne i faktyczne.

Wyrok zapada większością głosów. Jest on uzasadniony, a poszczególni sędziowie mogą dołączyć zdania odrębne, tj. sw^roje opinie. Wyrok musi zostać podpisany pizez przewodniczącego i sekretarza, odczytywany jest publicznie i jest ostateczny.

Rewi/.ia - tylko w wyniku pojawienia się faktu nieznanego MTS ani stronie, ale me na skutek zaniedbania, w' chwili wyrokowania Musi być zgłoszona w ciągu pół roku od odkrycia nowego faktu, ale nie później niż 10 lat po wyroku.

MTS nie jest związany precedensami. Każda ze stron ponosi swoje koszty, ale sąd może zdecydować inaczej.

❖    Organizacja:

-trybunał składa się z piętnastu niezawisłych sędziów wybranych spośród osób w^r wysokim poziomie moralnym.

- nie może zasiadać w trybunale równocześnie dwóch sędziów będących obywatelami tego samego państwa

-kandydatów' na sędziów proponują grupy narodowe stałego trybunału rozjemczego

-za wybranych na sędziów' uważa się te osoby, które uzyskały bezwzględną większość głosów' w zgromadzeniu ogólnym i w radzie bezpieczeństwa

-sędziowie wybierani na 9 lat z możliwością reelekcji, przy czym co 3 lata ustępuje jedna trzecia sędziów

-sędziami polskimi byli w MTS b. winiarski i m. lachs

-sędziowie nie mogą zajmować stanowisk politycznych lub administracyjnych ani wykonywać innych zajęć o cliaiakterze zaw^rodowym

-sędziowie w tr akcie załatwiania spraw trybunału korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych

❖    Kompetencje:

>    rationepersonae - Artykuł 34 statutu głosi, że tylko państwa maja prawo stawać jako strony przed trybunałem. Zgodnie z art.62 statutu, państwo mające interes natury prawnej, który mógłby być naruszony wyrokiem trybunału w danej sprawie, może domagać się uczestnictwa w procesie w charakterze interwenienta.

>    rationemateriae - Kompetencje trybunału wg. Art. 36 ust. 1 statutu-obejmują „w'szelkie spory, które strony doń wniosą oraz w szelkie sprawy wyraźnie wymienione w karcie NZ albo w obowiązujących traktatach i konwencjach". Statut przewiduje jednak możliw^rość zaciągmęcia