Prawo konsulatu: zdolność do nawiązania stosunków konsularnych, ustanowienie i zakończenie stosunków konsularnych
Wszystkim państwom przysługuje czynne i bierne prawo konsulatu. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych jest równoznaczne ze zgodą na nawiązanie stosunków konsularnych (chyba że strony postanowiły inaczej). Analogicznie odnosi się to do zerwania stosunków dyplomatycznych. Funkcje konsularne wykonują urzędy konsularne Ustanowienie urzędu konsularnego następuje tylko za zgodą państwa przyjmującego. Porozumienie w sprawie ustanowienia urzędu konsularnego musi określać jego siedzibę, klasę oraz okręg konsularny. Jest to związane z tym, że państwo wysyłające może ustanowić na obszarze państwa przyjmującego kilka urzędów konsularnych Konwencja wiedeńska uznała cztery klasy urzędów konsularnych: konsulaty generalne, konsulaty, wicekonsułaty i agencje konsularne. Natomiast zakończenie pełnienia funkcji może nastąpić w różnych sytuacjach. Mogą spowodować to wydarzenia losowe jak śmierć, całkowite zamknięcie placówki np. w wyniku zerwania stosunków i wojny. Państwo przyjmujące może cofnąć exequatur lub wręczyć notyfikacje stwierdzająca, że zaprzestaje uważać daną osobę za członka personelu Oczywiście państwo wysyłające dysponuje także możliwością zlikwidowania urzędu
Ustanowienie stosunków'konsularnych. Początek i koniec funkcji konsularnych
• Ustanow ienie stos. konsul. — na podstawie wzajemnego porozumienia: zgoda na ustanowienie stos. dyplom, z reguły oznacza również zgodę na nawiązanie stos. konsul.; zerwanie stos. dyplom, nie pociąga za sobą zerwania stos. konsul.
• Wykonywanie funkcji konsul.przez misje dyplom. - specjalne wydziały konsularne. Polska posiada 37 wydziałów' konsularnych w ambasadach RP. Nie jest wymagana zgoda państwra przyjmującego, lecz jedynie notyfikacja osób. które wykonują funkcje konsul, przy ambasadach.
• Ustanowienie placówek konsul. - zgoda na nawiązanie stos. konsul, pozwala państwu wysyłającemu na ustalenie siedziby urzędu konsul , jego klasy i okręgu konsul, (ustalenie kilku placówek konsul, działających w' określonych częściach terytorium państwa przyjmującego); propozycje państwa wysył. podlegają aprobacie państwa pizyjm.
• Listy komisyjne (patenty) - propozycja co do osoby szefa placówki konsul; szefowie placówek konsul, otrzymują tzwr. listy komisyjne wystawione przez głowę państwa, premiera czy ministra SZ (zależnie od przepisów prawa wewnętrznego); wymieniają one nazwisko szefa, jego klasę, okręg konsularny i siedzibę placówki. Patent przekazywany jest rządowi państwa przyjmującego (droga dyplom ). Państwo przyjmujące udziela zgody - udziela exequatur (dopuszczenie szefa placów'ki do pełnienia swoich funkcji). Nie ma obowiązku udzielania wyjaśnień w przypadku odmowy exequatur.
• Zakończenie funkcji konsul. - zawiadomienie przez państwo wysył. państwa przyjrn. o zakończeniu czynności przez funkcjonariusza konsul., cofniecie exequatur. notyfikacja przez państwo przyj rn. państwu wysył.. że przestało uważać daną osobę za członka personelu konsul., zdaizenia losowe, zerwanie stos. konsul., wybuch wojny, zmian w podmiotowości itp.