101996

Dźwignia finansowa - instrument finansowy wykorzystywany przez podmioty w celu zwiększenia zyskowności. Dźwignia finansowa ma sens wtedy kiedy dofinansowując podmiot kapitałem obcym możemy liczyć na zwiększenie zysków przynajmniej w stopniu pozwalającym na spłatę kosztów pozyskania kapitału. Inaczej mówiąc podmiot osiąga korzyści z dźwigni finansowej, gdy koszt kapitałów obcych jest niższy od rentowności jego majątkiL

DFL = %Dr / % D EBIT lub DFL = EBIT (0) / EBIT (0) - O (d) gdzie: DFL - stopień dźwigni finansowej % D r - procentowy przyrost rentowności kapitału własnego,

% D EBIT - procentowy przyrost zysku operacyjnego (przed spłatą odsetek i opodatkowaniem)

EBIT (0)    - poziom zysku przed spłatą odsetek i

opodatkowaniem według stanu bazowego O (d)    - odsetki od kapitału obcego

Stopień dźwigni finansowej uzależniony jest od struktury kapitału, stopy oprocentowania kapitału obcego oraz wielkości zysku przed spłatą odsetek i opodatkowaniem.

Zjawisko dźwigni operacyjnej polega na tym, że każdy przyrost wielkości sprzedaży powoduje ponadproporcjonalny przyrost zysku. Ilustracją wpływu zmian poziomu sprzedaży na poziom zysku jest stopień dźwigni operacyjnej który opisuje formuła:

DOL = % D EBIT / %D S

gdzie: DOL - stopień dźwigni operacyjnej,

%D EBIT - procentowy przyrost zysku operacyjnego tzn. przed spłatą odsetek i opodatkowaniem,

%D S - procentowy przyrost sprzedaży netto

Dźwignia operacyjna określa, w jakim stopniu jednoprocentowa zmiana przychodu ze sprzedaży wpływa na zmianę zysku operacyjnego. Stopień dźwigni operacyjnej zależy od rentowności sprzedaży, a także od struktury kosztów. Dźwignia operacyjna znajduje zastosowanie m.in. w prognozowaniu przyszłych wyników przedsiębiorstwa.

Dźwignia operacyjna równa np. 2 oznacza, iż wzrost sprzedaży o 1% powoduje wzrost zysku operacyjnego (EBIT) o 2%.

Im większy udział kosztów stałych w przedsiębiorstwie, tym mocniejszy wpływ dźwigni operacyjnej na wynik przedsiębiorstwa. Dążenie do maksymalnego wykorzystania efektu dźwigni finansowej wiąże się z coraz wyższym ryzykiem. Nadmierny poziom kapitałów obcych może bowiem spowodować utratę kontroli nad firmą a czasem prowadzić do jej upadłości.

Dźwignia łączna (połączona, całkowita) jest iloczynem dźwigni finansowej i dźwigni operacyjnej i określa stopień ryzyka operacyjnego i finansowego przedsiębiorstwa.

DTL = DFL * DOL

Jeżeli dźwignia wynosi np. 3, to znaczy, że wzrost sprzedaży o 1% powoduje wzrost zysku o 3%.