111323

O Molina - 1535-1600r.; mógł kształcić się w Portugalii na uniwersytecie w Coimbrze; prof. Filozofii 0 Suarez - 1548-1617 r; kształcił się w Portugalii. Hiszpanii i Rzymie; ..De legibus ac Deo legislator” 1612 lub 1613r „O obronie wiary katolickiej i apostolskiej przeciwko błędom anglikańskiej sekty”

0 De Mendiaca- 1512-69r.; specjalista prawa rzymskiego: przedstawiciel Filipa II na Soborze

Trydenckim; znany z dysputy co do traktowania tubylców z Ameryki, która odbyła się w Yalladolid -> on był zwolennikiem dość rygorystycznego traktowania

o KONCEPCJA WOJNY SPRAWIEDLIWEJ

O Vitoria -> wyznawca prawa naturalnego; wg niego jest ono podstawa wspólnoty międzynarodowej i samych państw; jest niezależne od Kościoła, bo ma zastosowanie do wszystkich; wspólnota międzynarodowa jest następstwem poczucia społeczności, co potem Grocjusz nazywa ąrperitus sodę ki tis / wg Vitorii było to orbis -> wszystkie ludy. narody, państwa; w ramach orbis wszystkie ludy mają prawo naturalne bycia społecznego i komunikowania się ( ius natur aliosocietatis et conmninicationis); instrumentem, który na to pozwala jest prawo narodów -> z jednej strony powszechne prawo rodzaju ludzkiego, a z dnigiej strony prawo regulujące stosunki wzajemne między narodami ( prawo narodów było częścią prawa naturalnego ); prawo narodów - miało służyć bonum conimune totius orbis ( dobru wspólnemu całej społeczności narodów; ius communicationes miało szczególne znaczenie dla jego koncepcji wojny sprawiedliwej ( wojny naprawczej)

O Tubylcom, którzy nie mieli kontaktu trudno było udowodnić szkodę; skoro H. Mieli prawo do przebywania i handlu w Indiach Zadr ( niekiedy osiedlania) to mieli też prawo do obrony przed agresywnymi mbylcami uważał jednak, że wojna sprawiedliwa Nie może oznaczać prawa zabijania, grabieży i podboju nawet, jeśli odniesiono zwycięstwo nad tubylcami; kiedy zostanie zapewnione bezpieczeństwo dla H.. powinny być zatrzymane działania wobec tubylców; wojna sprawiedliwa Może być subiektywnie po obu stronach walczących; przynajmniej jedna ze stron może działać w nieświadomości niezawinionej i oczywistej; do obu stron można było stosować te same reguły walki; nie zawsze ten kto wygra działał sprawiedliwie; pośrednio odwołał się do zasady proporcjonalności -> ważyć zło i skutki wojny sprawiedliwej, jeśli te drugie są gorsze niż wyrządzone zło to wojna sprawiedliwa powinna być zaniechana; należy powstrzymać się od udziału w wojnie, gdy jej niesprawiedliwość jest oczywista; w razie wątpliwości rozstrzyga wola suwerena. o wojna sprawiedliwa może mieć charakter windykacyjny (przywrócenie dawnego porządku % punity wny (kamy )

O Bartolomeo de Ayala ( 1548-84) -> „ 3 księgi o prawie i instytucjach wojennych oraz dyscyplinie wojennej" bronił monarchów h. W Niderlandach ( w czasie rebelii); każda wojna suwerenów jest sprawiedliwa, a żadnego suwerena nie można oceniać; nie ma zastosowania do rebelii ius belli; rebeliantów należy traktować jak rozbójników i piratów; o Wśród iuste cause wojny między suwerenami była : obrona państwa, poddanych, przyj. I sojuszników, własności oraz prawo do odzyskania własności nielegalnie zabranej O Alberico Gentili ( 1552- 1608 ); jeden z najważniejszych przedstawicieli prawa narodów(!!!); „De iure belli” - „O prawie wojennym” z 1588r.; urodzony na terenie państwa kościelnego; zmienił wiarę i osiadł w Anglii ( Oxford -> profesof i najlepszy prawnik Y był prawnikiem króla H toczącego walki z królem Anglii; był przedstawicielem Hiszpanów przed angielskim sądem łupów ( price courts); pojecie wojny wywodził od pojęcia pojedynku ((kiełkim )-> 2 strony są równe; wojny obronne są zawsze wojnami sprawiedliwymi; wojny ofensywne -> „2' problem z oceną; wojna może być subiektywnie sprawiedliwa po obu stronach o ile zachodzi ta nieświadomość oczywista i niezawiniona; wojna może być obiektywnie sprawiedliwa po obu stronach . gdy chodzi o rozstrzygniecie sporu dot. Roszczenie prawnego ( mienia) bądź szkody; to. że wojna może być sprawiedliwa oznacza, że prawo wojny należy stosować po obu stronach, bo dopiero na końcu wychodzi kto ma racje;

0 Ius in bello - do pierwsze: musi być należycie wypowiedziana; to oświadczenie uznawał za ultimatum, ostatnia próba znalezienia pokojowego rozwiązania; jedynie w sytuacji pibiej ( obrona, działalność przeciwko rebeliantom lub prawo uznane/traktowane jako wróg -> odnowienie konfliktu, przeciwnik popełnił jakieś przestępstwa ) -> można bez formalnego wypowiedzenia; do drintie: można stosować kłamstwo, szpiegostwo; powinny być zakazane trucizny, morderstwa, zdradliwe postępowanie; po trzecie: zakończenie wojny, negocjacje -> w dobrej wierze, bez zamiaru oszustwa; nie sprzeciwiał się jeńcom, ale barbarzyńskie było ich zabijanie; nie powinni być traktowaiu jak więźniowie; zachęca do zwalniania jeńców jeśli przysięgną, że nie podniosą już broni; dopuszczał wymianę jeńców, ale zakazana powinna być niewola między państwami cltrześcijańskimi; nie powinno być zabijania niewolników . chyba że naruszyli prawo wojny; zgodme z prawem boskim, naturalnym nie można zabijać kobiet i dzieci, chyba że nosiły broń; oszczędzać starców; pod ochroną powinni się znaleźć

2