^ Silne zróżnicowanie ze względu na przynależność do rodzin językowych-Szwajcarla składa się w głównej mierze z osób mówiących po niemiecku, ale są też kantony francuskojęzyczne, kanton włoskojęzyczny, część ludności mówi językiem retoromańsklm.
* Rozbudowana demokracja bezpośrednia, zarówno na szczeblu federalnym, jak i kantonów, oraz najniższych stopni podziału administracyjnego- gmin. Bardzo często przeprowadzane są referenda. W najmniejszych kantonach stosowana jest metoda zgromadzeń ludowych (wszyscy uprawnieni do głosowania mieszkańcy kantonu w tym samym czasie pojawiają się na placu głównym w stolicy kantonu i tam podejmują decyzje- głosują nad określonymi kwestiami).
Historia
‘Istnieje pewien paradoks- oficjalna nazwa to Konfederacja Szwajcarii, natomiast ustrojem Jest federacja. Jest to efektem tego, że Szwajcaria przeszła pewien etap konfederacji i pozostała przy tej tradycyjnej nazwie, chociaż relacje pomiędzy kantonami i władzami federalnymi odpowiadają ustrojowi federalnemu.
Uznaje się, że państwo szwajcarskie powstało 1 VIII 1291 roku. Wtedy to pierwsze trzy kantony zjednoczył się i zawarły sojusz wojskowy przeciwko Habsburgom. Później liczba kantonów rosła sukcesywnie .W wieku XVI było ich 13. Obecnie mamy tych kantonów 26.
Szwajcaria kojarzy nam się przede wszystkim z neutralnością, która została przyjęta dosyć wcześnie, bo już w 1648 roku (po wojnie 30-letniej) w Westfalu. Neutralność ta została oficjalnie potwierdzona na kongresie wiedeńskim w 1815 roku.
Pierwsza szwajcarska konstytucja została przyjęta relatywnie wcześnie, bo w roku 1798. Była to konstytucja państwa unitarnego, nie zawierała odniesienia do struktury kantonalnej, wtedy też państwo szwajcarskie zostało nazwane Republiką Helwecką. Konstytucja była przepojona ideałami z rewolucji francuskiej. Następna konstytucja została nadana (oktrojowana) przez Napoleona w 1803 roku, nazywana jest aktem mediacyjnym. Ona już wprowadza ustrój kantonalny. W czasie Wiosny Ludów w 1848 roku Szwajcaria przyjmuje nową konstytucję, która po raz pierwszy została przyjęta w referendum. Miała ona charakter kantonalny i przewidywała takie relacje pomiędzy instytucjami, które właściwie utrzymały się po dzień dzisiejszy. Formalnie przed obecnie obowiązującą konstytucją była jeszcze jedna z 1874 roku. Obecna konstytucja weszła w życie 1 stycznia 2000 roku. Ustrój szwajcarski de facto pochodzi z tego dokumentu z 1874 roku, tzn. np. relacje pomiędzy instytucjami, wszystkie podstawowe rozstrzygnięcia. Nowa konstytucja nie zmienia niczego ze spraw zasadniczych, ale porządkuje zmiany, które od 1874 roku były wprowadzane sukcesywnie do tekstu konstytucji (było około 159 nowelizacji). Nowelizacje te doprowadziły do zaburzeń w numeracji, niejednolitości numeracyjnej. Szwajcarom nie chodziło o zmianę czegokolwiek, ale o napisanie jej w sposób spójny. Konstytucja jest dosyć sztywna; istnieje pewien paradoks: teoretycznie jest ona dosyć sztywna, ale była przecież często zmieniana. Jest dość mocno
2