Terms of trade (TOT) - relatywne ceny dóbr eksportowanych do importowanych (w danym państwie), określane warunkami wymiany międzynarodowej. TOT może być cenowe (nominalne) lub ilościowe (realne). Wskaźnik ten pokazuje zmiany siły nabywczej eksportu w stosunku do importu poszczególnych krajów.
Zmiany tego wskaźnika przedstawiają kształtowanie się korzyści krajów prowadzących wymianę. Poprawa TOT następuje gdy ceny dóbr eksportowanych w okresie danego roku rosną szybciej niż ceny dóbr importowanych . Oznacza to, że dane państwo zapłaci mniej za produkty importowane, innymi słowy musi mniej 'wyeksportować' aby zrównoważyć bilans handlowy. Jeżeli sytuacja jest odwrotna - relacja jest odwrotna - za eksport można kupić mniej.
Na kształtowanie się wskaźnika terms of trade decydujący wpływ mają ceny na rynkach światowych. W opracowaniach statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego wykorzystuje się poniższy wzór: TT = le / li Gdzie:
TT = wskaźnik "terms of trade" le = wskaźnik cen eksportu li = wskaźnikcenimportu
Cenowe terms of trade
Jest to innymi słowy stosunek zmian cen dewizowych w eksporcie do zmiany cen dewizowych w imporcie, który może być określany zarówno przy stałej jak i zmiennej strukturze rzeczowej handlu międzynarodowego.
Czynnikowe terms of trade
Czynnikowe TOT może być również ustalane przy zmiennej jak i stałej strukturze rzeczowej handlu międzynarodowego.
Podobnie jak przy cenowych TOT - wskaźnik większy od 1 oznacza pozytywne efekty, natomiast mniejszy od 1 - negatywne.
Uwagi do TOT
Terms of trade nie może być używany jako np. wskaźnik dobrobytu danego państwa. Wskaźniki TOT mówią nam jedynie o relatywnych zmianach w eksporcie i imporcie w danych krajach. W rzeczywistości, w której istnieje wiele państw, tysiące produktów oraz wiele innych czynników -obliczenie TOT może stać się bardzo skomplikowane, dlatego też wskaźnik ten może być obarczony znacznym błędem.