Ogień
- najważniejszy żywioł
- Heraklit z Efezu - 544-484 w.p.n.e., napisał „Dzięki o przyrodzie” - zbiór aforyzmów/prawd. Nazywano go ciemnym filoz.€)fem, gdyż wypowiadał się w sposób niejasny, niezrozumiały, zagadkowy. Miał wysoką pozycję społeczną, która kręciła się wokół rodziny królewskiej, był pogardzany, nie cieszył się popularnością, zachorował na puchliznę wodną, leczono go przez zakopywanie w świeżym gnoju po szyję ©
- materia = abstrakcja, żywioł = wyobrażalny
- Ogień nigdy się nie uobecnia wprost, tylko poprzez spalanie. Nigdy nie jest, a zawsze się staje. Żywioł „czysty” nie jest nam dostępny, reszta żywiołów to zagęszczone lub rozpuszczone postaci ognia. Ogień nie może powstawać i ginąć.
- „Nie można wejść dwa razy do lej samej rzeki”
- „Wszystko płynie - panla rhein
- Ciepło i błysk uszlachetnia przedmioty, ciepło sprawia, że rzeczy się unoszą, a zimno na odwrót.
- Pytanie o ruchliwość, zmienność rzeczywistości, coś powstaje i ginie w każdym momencie, czy istnieje regularność tej zmienności? Jak żyć w tak zmiennym świecie?
- I.ogos - porządek, nic się nie zmienia, oddzielenie dobra od zła jest względne. Logos to miara wprowadzająca do zmian porządek. Słuchając głosu rozumu można dojść do prawdy. Sytuacja, w której filozof uważa, że jest medium głoszącym prawdy rozumu, nazywa się: def filozofa.
- Błyskawica - wieczny, rozumny ogień,
- kwestia sądu i kary - kiedyś nastanie ogień
- ogień i logos nie mają charakteru osobowego, nie można się do nich modlić,
- To, że człowiek posiada swój własny rozum, nie znaczy, że umie z niego korzystać poprawnie. Prywatyzując rozum, używając go dla swoich własnych korzyści, wyobcowujemy się z rzeczywistości. Złudzeniem jest, że znajdziemy coś stałego, coś, czego moglibyśmy się przytrzymać. Jest to skazane na porażkę, cały trud, wysiłek i nadzieja idą na marne. Karą dla ludzi jest to, że marnują swoje życie, marnując czas, który jest im dany. A więc jak żyć? Poddać się ruchliwości świata. Nie stawiać oporu. Dobro i zło to jedno, więc przeciwstawianie się złu jest bezsensowne. Mamy wybór, dwie ewentualności, które obie są złe. Jest to typowa grecka tragedia (tak jak Antygona miała wybór: pochować brata - źle, nie pochować - jeszcze gorzej).
- Kategorie przeznaczenia/ losu:
a) nie ma złudzeń na lepsze życie (nie zgadzało się z panującą religią),
b) być człowiekiem i doświadczyć takiego losu, jaki został nam dany.
- arche - początek = ogień.