83518

Heraklit z Efezu - VI -V w p.n.e.

—> ciągłe stawanie się i przemijanie jest najważniejszą cechą bytu -» „Panta rhei" (wszystko płynie, jest zmienne)

-> Porządek ten bierze się stąd, że wszystkim rządzi jedna siła. Jeśli jedna siła rządzi całym światem, to rządzi ona również człowiekiem.

-> Człowiekiem rządzi rozum, zatem rozum rządzi całym światem.

-> Tym kosmicznym rozumem jest logos. W tym cyklicznym procesie ruchu w dół i w górę ogień przemienia się kolejno w wodę, powietrze, ziemię i znów w ogień, (ogień jako zasada świata)

Pąr.rn.ę.nidęs.z.El.ęi-.ywjłm-ę,

-> prekursor ontologii

-> stworzenie podstaw myślenia logicznego

-> wprowadził dedukcyjną metodę filozofowania

-> Wyszedł od przyjęcia dwóch aksjomatów uważanych za pewne:

•    Byt jest, a niebytu nie ma

•    Byt i myślenie są tożsame

-> teoria niezmienności i jednostkowości bytu; byt charakteryzuje:

wieczność

nieruchomość

niezmienność

niepodzielność

stałość

jedyność

kulistość.

Byt jest zatem jednorodną całością, nie może mieć przerw (bo każda przerwa oznaczałby niebyt), nie może się zmieniać (bo mógłby się zmienić tylko w niebyt), musi istnieć (a zatem jest doskonały, bo to co niedoskonałe, może nieistnień), jest nieruchomy (bo ruch oznacza zmianę)

Zenon z Elei

-* eleacka koncepcja bytu, (ruch jest wewnętrznie sprzeczny, nie podlega zasadom logiki. Ruchu doświadczamy empirycznie, więc nasuwa się stwierdzenie, że wszystko to czego doświadczamy empirycznie nie jest bytem. Byt jest poza zjawiskiem)

Argumenty Zenona przeciw ruchowi:

1.    Dychotomia - przedmiot, który znajduje się w ruchy i ma przebyć jakąś drogę, musi przebyć najpierw połowę tej drogi, potem połowę drogi pozostałej, potem połowę reszt i tak w nieskończoność. W skończonym odcinku czasu nie można tego dokonać.

2.    Achilles - Achilles nie dogoni żółwia, jeśli ten choć trochę go wyprzedzi. Goniący bowiem musi dojść najpierw do miejsca, z którego wyszedł goniony, ten zaś zdążył posunąć się naprzód.

3.    Strzała - lecąca strzała w chwili teraźniejszej nie posuwa się ale spoczywa w powietrzu i nie przebiega żadnej przestrzeni, i tak samo jest w każdej innej chwili. Czas składa się z chwil więc strzała nie posuwa się, tylko spoczywa zawieszona w powietrzu.

4.    Stadion - szybkość, z jaką przedmioty poruszają się jest jednocześnie mniejsza i większa, w zależności od tego, względem jakich przedmiotów jest rozważana. Zachodzi tu sprzeczność, więc ruch nie może istnieć.

Dziś wiemy, że poglądy Zenona z Elei są niesłuszne. Nie znał on, metody całkowania, więc wpadł w pułapkę nieskończoności.

2